de dicht bezette verschansingen en uit de reeds genoemde flankeren
de batterij van 20 stukken. Zelden is op enig slagveld zo bloedig
gestreden als bij deze gelegenheid. De erbarmelijke verliezen, door
de voorste bataljons geleden, beletten niet, dat de volgende met
gelijke onverschrokkenheid in het vuur gingen. Reeds bij het begin
van de aanval sneuvelde de dappere Oxenstiern een gehele reeks
officieren van alle rangen en talloze soldaten deelden zijn lot. De
meesten trof het dodelijk lood bij het bestijgen van de borst
weringen na de slag althans vond men gehele gelederen uitgestrekt
met het bovenlijf op de kruin, andere in de gracht en zo dicht opeen,
dat men volgens ooggetuigen geen grond zag tussen de lijken. De
zwaarste verliezen van alle leden het tweede en derde bataljon van
de Hollandse Gardes; die van het eerste, dat van Doornik was ge
komen, waren onbetekenend; het heeft blijkbaar aan de grote
aanvallen geen deel genomen. Alle dapperheid ten spijt moest de
aanval, letterlijk in bloed gesmoord, een einde nemen, de uitge
dunde resten gingen op de uitgangsstelling terug. Enige vaandels,
reeds op de wallen geplant, gingen verloren.
Meer succes had aanvankelijk de aanval der drie rechter colonnes,
gericht tegen het front der brigades Alsace, Lannoy en Picardie.
De voorste en vervolgens een tweede rij verschansingen werden ver
overd, en alle drie genoemde brigades ruimden in verwarring het veld.
Vooral de brigade Alsace leed zware verliezen: zij verloor de helft
harer sterkte aan doden en gewonden. Een tijdlang was de toestand
voor de Fransen gevaarlijk. Boufflers trachtte vergeefs, de brigade
Picardie te herenigeneen viertal eskadrons van het Maison du Roi
werd ingezet om de vluchtenden tot staan te brengen. De doorslag
gaven echter de tegenaanvallen van de uit acht bataljons bestaande
Zwitserse brigade May en van het regiment Royal, dat hier ten
tweeden male in actie kwam nadat het reeds de aanval der tweede
colonne had helpen afslaan. De Hollandse troepen, in de voorgaande
gevechten verzwakt en in de doolhof van verschansingen stellig ook
in verwarring geraakt, waren tegen de met verse troepen ingezette
tegenaanval niet bestand; na verbitterde strijd, waarbij evenmin als
elders in de slag kwartier werd gegeven, moesten zij het zo duur
gekochte terrein prijs geven1).
Een rustpauze trad in, die ongeveer anderhalf uur moet hebben
geduurd, en waarin de actie zich tot geschut- en geweervuur be
paalde. Het eerste vooral berokkende de kwetsbaar opgestelde
cavalerie van het Maison du Roy gevoelige verliezen. Door het slaan
531
Sautai 173, 174, 184, 194-19!» 212.
