noemde stellingen, door de Scarpe en de Sensette gescheiden.
Het was in deze dagen, dat de onheilspellende berichten uit
Engeland, met name het ontslag van Sunderland, het legerkamp
bereikten. Voortaan vinden wij de reflexen van de nieuw geschapen
toestand in de brieven der beide veldheren. Eugenius met name
overzag de mogelijke consequenties reeds dadelijk in haar volle
zwaarte. Aan Sinzendorff schrijft hij i Juli
'Gewiss ist es, wann durch diese Veranderung die Sachen dahier
nicht also wie vorhin unterstützt und secundirt werden, dass Nie
mand werde dienen khönendann wann in einem neuen Parlament
die Tory die Oberhand bekomben, ist oder eine Pracipitanz vom
Friden, oder neue Ungelegenheit in England zu besorgen'. Omtrent
de geruststellende beloften van koningin Anna maakte hij zich
weinig illusies
Voorlopig echter vereisten de eerstvolgende operaties alle aan
dacht. Van huis uit was het plan, na Douai hetzij Arras, hetzij Cam-
brai te nemen, en daarom hadden de bondgenoten gehoopt, dat
Douai zou vallen eer Villars zijn strijdkrachten had kunnen con
centreren. Albergotti's taaie weerstand had deze hoop verijdeld,
en thans sneed Villars in zijn de 17e ingenomen stelling de weg tot
beide plaatsen af. Voor het beleg van Arras zou de Scarpe - voor
dat van Cambrai de Sensette moeten worden overgestoken, en
dit was, onder het oog van een sterk leger een te gewaagde onder
neming. De meeste kans bood nog het overtrekken van de Scarpe
Westelijk van Arras, maar met het oog hierop liet de maarschalk
1 Juli en volgende dagen een linie aanleggen van Arras in Zuidelijke
richting langs de Crinchon en voortgezet tot Miraumont (ten W.
van Bapaume). Onder deze omstandigheden was de weg naar het
Zuiden vrijwel versperd. Tenzij Villars zich alsnog tot een slag liet
verleiden bleef er voor de geallieerden weinig anders over dan de
operaties in de richting van de kust te verplaatsen, waar Bethune het
naaste object was.
De geallieerde veldheren ontveinsden zich niet dat dit een prin
cipiële verandering van het veldtochtsplan zou betekenen, welke
tal van nieuwe gezichtspunten opende. Na de te verwachten val van
Bethune kon men op twee wijzen de kust trachten te bereikenover
Hesdin en vervolgens naar Montreux of Abbeville, of wel over Aire
en St. Omer naar Calais of Boulogne. Het eerste had het nadeel van
bovenmatige verlenging van de aanvoerlijn, waarbij vanaf Bethune
niet meer van de rivieren gebruik zou kunnen worden gemaaktin
Feldzüge XII, Suppl4 168. Herhaaldelijk wendt Marlborough zich om raad en steun tot Eugenius:
zie ook aid. p. 169, 178, 182, 184.
628
