dreven en over de gracht werden teruggeworpen. De andere flêche
bleef echter in hun bezit. De volgende dag werd ook de eerstge
noemde weer bezet en een logement voor i 50 man gemaakt, terwijl
twee uitvallen met gevoelige verliezen voor de Fransen werden af
geslagen. Daarentegen deden de belegeraars in de nacht van 16 op
17 October een vergeefse aanval op de linker saillant1).
Nu de grachtovergang vast in het bezit der belegeraars was, was
echter de eigenlijke crisis achter de rug: de strijd blijft zwaar en
hardnekkig, maar hij verloopt van nu aan toch weer volgens de
normale procédé's van de vestingoorlog.
In de nacht van de 18e was men met de sappes reeds tot dicht bij
de palissaden genaderd; in die van de 21e werden 7 stukken op de
kruin van het glacis in batterij gebracht, welk aantal de volgende
dagen nog werd vergroot, niettegenstaande een vijandelijke iougas
het logement over een afstand van 1 2 pas vernielde. In de nacht van
de 23e daalden de belegeraars op twee plaatsen in de bedekte weg
af en bereikten zij reeds de rand van de hoofdgracht, waar, als begin
van een logement, enige gabions werden geplaatst. Intussen bleef
de vijand nog meester van de inspringende wapenplaats. Naarmate
echter de belegeraars hun sappes uitbreidden en aaneensloten langs
de kruin van het glacis, en van verhoogde banketten voorzagen om
met hun vuur de bedekte weg te beheersen, was ook de val dier
wapenplaats een kwestie van tijd. In de nacht van de 26e op de 27e
moesten de Fransen haar prijs geven. Zij hielden daarna nog enige
tijd stand in een z.g. tamboer en achter enkele traversen, en boven
dien achter een linie, welke zij ter rechterzijde dwars over het
glacis hadden aangelegd.
Intussen waren reeds bressen geschoten zowel in de stadsmuur
naast het bastion van de Porte Notre Dame als in het ravelijn, en
toen de Novembermaand in het land was, was men reeds doende,
de grachten te vullen tegenover het ravelijn en tegenover de bres
in de hoofdwal. Wij zullen thans echter eerst zien hoe het gegaan
was bij de linker attaque, die wij omtrent half October verlieten 2).
Nadat hier in de nacht van de 12e aan de grachtsrand was post
gevat was het, ondanks tal van tegenwerkende omstandigheden, de
2 ie toch zover, dat het logement voltooid was en vijf brede dammen
in de gracht lagen. Alles was klaar voor de storm, die door 1000
man en £00 arbeiders zou worden ondernomen, toen de prins van
682
Verbaal ged. 13, 16 October; Ivoy 10-17 October. Voor het draineren van de voorgracht ge
bruikte men volgens het Franse journaal 'des hollandaises', d.z. met de hand gedraaide vijzels.
Hierover: 'Wat is een Hollander?' A. G. A. Evers in 'Historia' 1942» P» 206. Over het aftappen
van het water leze men Landsberg, Nouvelle Manière p. 63-65.
2) Verbaal ged. 20 October-1 November; Ivoy 19/20 October-1/2 November; Eur. Mere. 307.
