infanterie schijnt weinig van het geschut te lijden te hebben gehad
aan Spaanse zijde sneuvelde echter de luit.-generaal Havre, com
mandant der Waalse infanterie, door een kanonskogel.
Tegen de middag echter gaan de geallieerden over de gehele,
3 a 31/2 km lange linie tot de aanval over, waarvan wij thans de
verschillende phasen, van de geallieerde linker- naar de rechter
vleugel gaande, zullen beschouwen. Het teken er toe gaven twee
bommen, die in de lucht sprongen.
Op de linkervleugel beging de Spaanse ruiterij ditmaal niet de
fout, de schok staande af te wachten, integendeel ging zij, onder
Amezaga en Mahoney, zelf ten aanval, zowel tegen de eerste linie
van Stanhope als tegen de zes Portugese eskadrons onder Hamilton,
die de vijand in de flank zouden grijpen tegelijk met de frontale
charge van Stanhope. Hamilton was een dapper officier maar, zo
zegt Belcastel, 'de Portugeesche cavalerie en kan het gesigt van
de vijandt niet verdraagen', en het gevolg dier onverdraagzaamheid
was dat zij dadelijk de teugel wendde. Ook de eerste linie van
Stanhope's ruiterij werd doorbroken. De toestand had kritiek
kunnen worden, indien de Spaanse cavalerie bij deze gelegenheid
niet van meer 'ardeur' dan van discipline had blijk gegeven. Een
groot deel der aanvallende ruiterij achtervolgde de Portugezen tot
ver buiten het slagveld, zelfs tot de Ebro toe. Onderweg werd,
zoals wij lezen, een batterij bezetting neergesabeld; van een paar
honderd muilezels van de artillerieterrein de pezen doorgeslagen,
maar alle moeite der aanvoerders was vergeefs om deze ruiters in
de hand te houden, te herenigen en voor een nieuwe gevechtstaak
in te zetten. Het gevolg was, dat zij evenzeer als de zes gevluchte
eskadrons voor de slag verloren waren, en deze plaatselijke neder
laag ten slotte de geallieerden ten goede kwam.
De aanval op de tweede cavalerielinie, die ook al onordelijk
('a la débandade') geschiedde, werd afgeslagen, zodat de eerste
gelegenheid vond, zich te herstellen, waarna Stanhope met zijn
gezamenlijke ruiterij de tegenaanval inzette1). De Spaanse, reeds
in verwarring geraakte, eskadrons waren hier niet tegen bestand,
te minder omdat tegelijkertijd de rechtervleugel der Spaanse in
fanterie het veld ruimde, zodat de cavalerie thans het doelwit werd
van de salvo's van de linkervleugel van het geallieerde voetvolk.
De Bay ontbood, bij gebreke van een reserve, de cavalerie der
x) Vlg. 'Feldzüge' p. 380 had Hamilton intussen zijn cavalerie weder verzameld en nam hij deel aan
Stanhope's tegenaanval door op de rechterflank der vijandelijke infanterie te chargeren, terwijl hij
een deel van zijn dragonders deed afzitten. Elders vinden wij hiervan geen gewag gemaakt. De lezing
rijmt ook niet gemakkelijk met wat elders omtrent de al te felle achtervolging wordt meegedeeld.
703