gepasseerd, dan schijnt het, gezien ook de korte Decemberdag,
yerklaarbaar dat Starhemberg Brihuega de 9e niet heeft kunnen
bereiken, althans niet tijdig genoeg om nog bij daglicht de beschik
kingen te maken voor het gevecht tegen de vijandelijke hoofd
macht, die in de loop van die dag voor de stad aankwam
Nadat Brihuega in de namiddag van de 8e tussen drie en zes uur
door een gemengd detachement was ingesloten, opende nog de
zelfde dag de artillerie (aanvankelijk alleen veldgeschut) het vuur,
dat tot de avond aanhield. Vervolgens liet Vendome tot overgave
sommeren, wat Stanhope afsloeg. Dat de stad met de 8 bataljons
en even zoveel eskadrons waarover deze beschikte en zonder enig
geschut niet lang te houden zou zijn, lag voor de hand. Een muur,
uit de Middeleeuwen daterende, zonder bruikbare flankeringsinrich-
tingen en een vervallen middeleeuws kasteel dat een deel der
buitenomtrek innam en wellicht als reduit te gebruiken was,
vormden de verdedigingswerken. Op het Noordfront naderden
dominerende hoogten de stad tot op korte afstand.
De 9e met het aanbreken van de dag heropende de artillerie haar
vuur. Een poort werd in elkaar geschoten en verbrand. De oude
muren boden echter nog danig weerstand aan het veldgeschut;
daarom werd gebruik gemaakt van een paar aan de buitenzijde tegen
de muur gebouwde woningen om haar op twee plaatsen te onder
mijnen en te doen springen.
Omstreeks drie uur 's namiddags werd het bevel tot de storm
gegeven, die op drie plaatsen geschiedde. Een der colonnes drong
door de reeds vernielde poort binnen, doch werd gestuit doordat
de verdedigers een er achter aangebrachte houten barricade in
brand staken. Elders geraakten de aanvallers in de stad, en nu begon
een verwoede strijd in de gebarricadeerde straten. Straat na straat
en huis voor huis moest worden veroverd, totdat de verdedigers,
na zich wegens munitiegebrek nog met het werpen van stenen te
hebben verdedigd, des avonds van de 9e in hun laatste wijkplaats
capituleerden. Tot verdediging van het kasteel is het blijkbaar niet
meer gekomen. Ongeveer 600 doden en gewonden had Stanhope
verloren; het getal der krijgsgevangenen moet 3300 hebben
bedragen onder wie de generaals Carpenter, Pepper en Wills.
Britse zegslieden beschuldigden Starhemberg van te traag oprukken, (Trevelyan p. 86, 97C. T.
Atkinson in 'Army Historical Research' Vol. 21, p. 118). 'Feldzüge' (p. 442) erkent dat veel op
onthoud heeft plaats gehad, doch buiten Starhemberg's schuld. Uit bijgaand kaartje blijkt dat de 9e
slechts ongeveer 15 km zijn afgelegd. Starhemberg is na de overgang bij Masegoso niet door het
dal van de Tajuna gemarcheerd, daar het leger hier, bij een eventuele flankaanval van Vendome
over de hoogvlakte heen, aan vernietiging zou zijn blootgesteld. Bij aankomst te Hontanares was het
blijkbaar te laat geworden voor de verdere opmars en de voorbereidingen tot de slag.
712