phase van de slag ontgaan ons de bijzonderheden. Wij horen van
carré's, van vijf achtereenvolgende aanvallen die werden afgeslagen,
van bataljons en eskadrons, die geheel op zich zelf vochten, maar
een inzicht in de grote lijnen van de slag, die ongetwijfeld ook zeer
onoverzichtelijk zal zijn geweest, verschaffen de verhalen ons niet.
Wij weten slechts dat na een strijd van ongeveer drie uren, een
van de verbitterdste uit de gehele oorlog, de aanvaller van verdere
pogingen moest afzien, dat de geallieerden op het gehele front tot
de tegenaanval overgingen, de vijand op de vlucht dreven, hem
ongeveer een half uur onder het toebrengen van zware verliezen
achtervolgden en ten slotte op het slagveld overnachtten. De gehele
vijandelijke artillerie en tal van standaarden en vaandels waren de
buit der overwinnaars. Duizenden doden de schattingen variëren
van vier- tot zesduizend van beide partijen bedekten het slagveld1).
Van de verliezen vinden wij aan beide kanten slechts ruwe
schattingen. De geallieerden moeten op hun linkervleugel veel ge
vangenen hebben verloren; de tegenpartij veel doden, zowel bij
de vele vruchteloze aanvallen als bij de achtervolging, waarbij geen
kwartier werd gegeven en waarbij het volgens Starhemberg 'nicht
ohne grosse Mortalité' toeging. Wanneer hij echter schrijft dat er
meer dan 6000 doden alleen van de vijand op het slagveld bleven is
dit zeker overdreven. Naar de elders genoemde getallen te oordelen
schijnt men het verlies aan beide kanten op een 3 a 4000 man te
mogen schatten.
De Spaanse en vooral de Franse, naar het hof van Versailles ge
zonden berichten verdoezelen de nederlaag en spreken in plaats
daarvan zelfs van een klinkende overwinning. Dat het leger van
Anjou van het slagveld is verdreven is echter voor geen twijfel
vatbaar. Mahoney, die een zeer actief aandeel aan de slag had ge
nomen, en met een klein deel der troepen 'op het slagveld', althans
niet al te ver van het geallieerde leger, de nacht doorbracht, spreekt
van 'nötre gauche qui n'a pas été aussy heureux que nous, ayant été
battu a platte couture, le Roy et S.A. a la tête Een ander
Frans berichtgever, de chevalier du Bourq, spreekt weliswaar van
een 'bataille gagnée', maar met sterk voorbehoud: 'si Mons. de
Stanop s'étoit défendu encore 8 ou dix heures nous aurions perdu
la bataille selon toutes les apparences, puisque Mons. Starhemberg
x) De belangrijkste bron over de slag is de brief van Starhemberg aan Karei (m), vertaald in Eur.
Mere. 1710, 2e st. pag. 31$ vlg.voorts enige relazen in Eur. Mere. 1711, ie st. pag. 68, 70, 73,
80 vlg. Enige bijzonderheden in de brieven van: P. de St. Amand a. d. St.Gl. Madrid 21 December
1710 (St.Gl. 6818), Mahoney w.s.aanVoysin,Siguenza ^December 1710 (Guerre A I 22^3 nr. 277),
Mircourt 18 December 1710 (ib. nr. 287), Du Bourq, Victoria 18 December 1710 (ib. nr. 286).
De geallieerde en Spaanse slagorde in 'Feldzüge' XII-623, 624. (Bijlage 62).
717
