van 5 cm, alsmede voldoende luchtdoelbestrijdingsmiddelen niet konden worden gemist. Het was min of meer een toevallige bate, dat een oorlogsschip steun kon verlenen, doordat het doel van Kornwerderzand uit zichtbaar was en de dichte bewolking op 13 Mei krachtige vijandelijke vliegtuigactie belette. Bezuinigingsoverwegingen bij de bouw zijn oorzaak geweest, dat geen zwaardere kanonnen en luchtdoelartillerie aanwezig waren. Hetzelfde gold voor de werken te Den Oever en a fortiori voor Breezanddijk, waar uit bezuinigingsoverwegingen zelfs kazematten geheel achterwege waren gelaten. Het was een groot bezwaar, dat de middelen niet toelieten om C.-Stg.Hd. de beschikking te geven over vliegtuigen, terwijl de in de stelling aanwezige marine vliegtuigen niet geschikt waren voor gevechtsacties en de Ja.V.A., die op De Kooi aanwezig was, doch niet onder bevel van C.-Stg.Hd. stond, spoedig elders moest worden ingezet. Er was een omslachtig getelefoneer nodig, om van de tijdelijk op Middenmeer gestationneerde Verk.Groep twee vliegtuigen (met bescherming van één van elders gezonden jager) voor een verkenningsopdracht boven de Wons stelling beschikbaar te krijgen. Als gevolg van de zware verliezen van onze zwakke luchtstrijdkrachten kon ook de artillerie voor de Wonsstelling en voor de Afsluitdijk niet uit de lucht worden aangevallen. Voor de troepen op het landfront in de kop van Noord-Holland kon geen andere artilleriesteun worden voorbereid dan van enige kustbatterijen, die hiertoe echter, zowel door hun gestrekte baan als door de beperkte munitievoorraad, niet geschikt waren. Desniettegenstaande zou een aanval op dat front ten gevolge van de inun daties, waarin zich slechts enkele accessen bevonden, niet eenvoudig zijn geweest. Zonder twijfel zouden de Duitsers, indien het tot een aanval was gekomen, ruim gebruik van luchtstrijdkrachten hebben gemaakt en zou dientengevolge ook door de burgerij een zware tol zijn betaald, daar de beschikbare afweermiddelen niet voldoende waren om de vijandelijke vliegtuigen voortdurend op een afstand te houden. Dat door de Duitsers, nadat was gecapituleerd, een luchtbombardement op Den Helder werd uitgevoerd vond vermoedelijk (positieve gegevens daaromtrent zijn niet beschikbaar) zijn oorzaak in de zelfstandige positie, die de Luchtmacht ten opzichte van het Leger innam, waardoor het bericht omtrent de capitulatie niet tijdig bij de betrokken luchtmachtcommandant doorkwam. 105

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

NIMH | 1960 | | pagina 123