'S'il m'etoit permis de dire mon sentiment d'un ainsi grand
homme qu'est le marechal, je l'admirerai dans la conduite d'une
armee, dans le choix d'un terrain, dans ses promptes et justes reso
lutions; je suis persuade qu'apres les avoir prises il les soutiendra
avec beaucoup de valeur, mais il me paroit que les hardies et
decisives ne sont pas de son gout'. x)
PORTUGAL
Wat dit jaar op het Portugese oorlogstoneel aan krijgsbedrijven
werd te zien gegeven, was meer schijn dan werkelijkheid. Men ver
dacht het hof van Lissabon waarschijnlijk niet ten onrechte van
geheime verstandhouding met Frankrijk. Dat het geen heil zag in
een verbitterde strijd met Portugals enige nabuur is begrijpelijk;
alleen mag men zich afvragen waarom niet liever vrede werd ge
sloten dan een schijnoorlog te voeren. Waarschijnlijk is het alleen
de invloed van Engeland die de sleutel geeft tot dit raadsel.
Aan Spaanse zijde voerde als vanouds De Bay het bevel over
23 bataljons, 49 eskadrons en 16 stukken; het Portugese leger
onder Villaverde moet uit 15 000 man voetvolk en 3000 ruiters
hebben bestaan. Een deel hiervan waren Engelsen onder bevel van
de luitenant-generaal Lord Portmore.
In Maart openden de Portugezen de veldtocht met het innemen,
na een beleg van vier dagen, van Miranda de Douro, heel in het
Noorden, dat de tegenpartij het vorig jaar had veroverd. De be
zetting werd krijgsgevangen, doch het hof gaf order haar vrij te
laten. Tevens werden drie naburige Spaanse stadjes, waar Portugese
bezetting lag, verlaten. Llit een en ander bleek duidelijk, zo schrijft
Schoonenberg, dat er 'intelligentie' in het spel was.
Begin Mei kreeg Villaverde last de veldtocht in Alentejo te
openen. Hij verzamelde zijn leger bij Estremos. De Bay, die bij
Badajoz stond, was hem reeds vóór, trok de Caya over, foerageerde
de omtrek af tot bij Campo Mayor en beschoot zelfs Elvas. Villa
verde antwoordde op het einde der maand met een inval over de
Guadiana, waarbij hij tot Safra doordrong, veel buit maakte en veel
contributie inde. De Bay keerde daarop terug, en een paar dagen
stonden de tegenstanders zelfs tegenover elkaar, zonder elkaar nadeel
te berokkenen. De operatie duurde tot 9 Juni, toen Villaverde
86
Feldzüge 394-407. Montese aan Heinsius 13 en 28 December 1711 (zie bijlage 10), I.e. Eur.
Merc. 1712, p. 21-27, alwaar uitvoerige brieven over het ontzet van Cardona. Een 'Relation' van
het ontzet in de Kon. Bibliotheek, pamflet nr. 16023.
