Toen Berwick echter in de laatste dagen van het jaar met een
overmachtig leger over Perpignan en Figueras tot ontzet oprukte,
de Fluvia en tenslotte de Ter overstak, zag Starhemberg zich ge
noodzaakt in de nacht van 2 op 3 Januari 1713 het beleg op te
breken. Op het einde dier maand betrokken beide partijen de winter
kwartieren. Beslissende voordelen hadden zij geen van beide behaald.
De toestand was ongeveer als bij het begin van de veldtocht, dat
wil zeggen wat het wederzijds bezette grondgebied aangaat x).
In werkelijkheid was het voor de geallieerden een verloren zaak.
De hoop, welke de keizerin nog had gekoesterd, dat de Staten een
nieuwe vloot zouden afzenden, bleek alras ijdel, en de tijd zou niet
ver meer zijn, dat de Frans-Spaanse scheepsmacht, hoe weinig ook
betekenend, de kust van Catalonië zou blokkeren. Bedenkt men
daarbij, dat de wapenstilstand, welke Portugal in November had
gesloten, de vijand in staat stelde zich met vereende krachten tegen
de nog weinige in Keizerlijke handen zijnde plaatsen te wenden, dan
kan het geen verwondering baren, dat zelfs Karel vi, na veel zelf
overwinning, 24 December tot het besluit kwam de geallieerde
troepen uit Catalonië terug te roepen. Starhemberg zou met de
Franse legerhoofden een conventie sluiten, waarin de ontruiming
zou worden geregeld. Engeland, dat krachtig op het besluit van de
keizer had aangedrongen, zou een vloot tot de overtocht ter be
schikking stellen. 2).
De Vooght van Rijnevelt schildert in het tweede deel van zijn
boek over de Spaanse oorlog in schelle kleuren de opwinding en
ontroering, welke dit noodlottig besluit onder de dappere en thans
zo bedroevend in de steek gelaten Catalanen veroorzaakte. Tever
geefs echter waren de wanhopige pogingen bij Karel vi en bij
Starhemberg persoonlijk aangewend, om verandering te brengen
in de tragische loop der gebeurtenissen. Het werd Mei van het
volgend jaar eer Jennings met de Engelse transportvloot voor Bar
celona verscheen en met Starhemberg en de Spaanse generaal Gri-
maldi, als vertegenwoordiger van Philips v, de inscheping regelde.
In Juli 1713 verlieten de geallieerde troepen in drie achtereenvol
gende transporten de Spaanse kust; de Hollandse, te zamen met de
Paltsische, de 10e Juli. Het bataljon van Bruhese, dat sedert 1704 in
Gibraltar lag, was reeds in Januari op verzoek der Engelse regering
teruggeroepen3). Half Augustus scheepten de laatste troepen zich in.
Feldzüge XIV-36^ vlg. Het leger te Cervera had de winterkwartieren reeds en 20 November
betrokken (Eur. Mere. 1713, p. 72).
2) Feldzüge XIV-367-'69. Het ontruimingsverdrag is van 14 Maart 1713 Lamberty VIII, £3 vlg.
3) Van Rijnevelt II, 114-131Lamberty VIII33
249
