bijlage i2. Zie pag. 140, 141 Boek XI
29 MEI 1712
GED. TE VELDE TE AVESNES LE SEC AAN GRIFF. FAGEL
(A.R.A., St. Gl. 8230)
Nadat de Quartiermeesters-Generael Doph en Cadogan gisteren met 4000
paarden het terrain tusschen de source van de Schelde en de bosschen van
Bohain gerecognoseert hadden en gerapporteert, dat er opening genoeg was
om met onse armee daardoor te marcheren en den vijand of tot een bataille
te obligeren, of te noodsaken van sig agter de Somme te retireren en al het
land aan dese sijde te abandonneren, heeft men heden daarover een grote
krijgsraad gehouden ten huijse van den heere Hertog van Ormond, bestaande
beneffens denselve uijt den heere Prince van Savoijen, den Hr. Erfprince van
Hessen en de ondergeschrevenen.
Den Hre. Prince van Savoijen begon voor den eeten de materie ter deliberatie
te brengen, dog de spijse op tafel staande gebragt te werden, versogt den Hre.
Hertog, dat men de conferentie tot 's namiddags wilde uijtstellen. Sulx
geschiede.
En geliefde hij Hre. Hertog doen te seggen omtrend in dese termen:
Messieurs. J'ai entendu ce matin la proposition qu'on va faire, mais il faut
que je vous dise, que je ne puis rien entreprendre avant que d'avoir des lettres
de l'Angletterre.
Den Hre. Prince van Savoijen, beneffens ons al tesamen, door sulken on-
verwagten discours gesurpreneert sijnde, repliceerde daarop, dat er twee
middelen waren om den vijand te dwingen.
Dat het eerste en minst hasardeuse was het wegnemen van Quenoij en
Landrechieshet laaste en het grootste eene bataille.
Dat so men het laaste al niet wilde wagen, hoewel met de superioritijt van
30 batt. en 30 esq. en de uijtnemende staat, waarin sig onse armée (beter als in
eenige jaren herwaarts) bevind; of so hij Hre. Hertog daar geen last genoeg
toe hadde, het eerste egter een vrije ingang gaf in 's vijands land en de pro-
vintien van Champagne, Picardien en lie de France t'eenemaal aan onse wapenen
exponeerde. Dat hij derhalven tot het een of ander de handen soude geven.
Wij betuijgden het selve en den Hre. Hertog, hierdoor nader gepresseert
sijnde, avoueerde, dat hij nog bataille, nog belegering kon ondernemen, dog
dat hij ten eersten nader ordre verwagte en deselve binnen een dag a twee
hoopte te ontfangen.
Wij versogten vervolgens te weten op wat tijd hij dese ordres ontfangen
hadde en hij antwoorder Bij het vertrek van den Hre. Grave van Straffort uijt
Holland, door een courier verleden donderdag. Dat is op de dag van onse
marsch over de Schelde gearriveert.
Den Hre. Prince meende, dat hij Hre. Hertog sonder te kort te doen aan
sijne ordres ons ten eersten hiervan wel had konnen informeren en gaf ver
volgens met ronde woorden te kennen, dat dit direct was tegen de beloften
bij 't ministerij van Gr. Britt. aan hem gedaan.
Een dat het hierdoor alleen (sijnde het winnen van so veel tijd en mogelijk
318
