bestond uit vier afzonderlijke versterkingen, onderling door com
municaties verbondende voornaamste was echter wel het versterkte
kasteel van Chantraine. De bezetting bestond uit -J- 400 man onder
de kolonel Savary, een officier die zich bij meer dan één gelegen
heid had onderscheiden, en de bewapening uit 10 stukken, waarvan
4 van 16 en 6 van 8 pond.
Het bevel over de onderneming werd opgedragen aan de maar
schalk Montesquiou. Deze verzamelde 27 bataljons en 26 eskadrons
uit het korps van Estaing, dat zich te Cambrai bevond, uit dat van
Coigny dat te Douchy kampeerde, en uit de kampen van Bac a
Bancheul en Palluel. Uit Cambrai betrok hij 12 kanonnen en 2 mor
tieren. Met deze strijdkrachten ging hij in de avond van de 22e bij
Bac a Bancheul over de Censée, met uitzondering van 16 eskadrons
onder Coigny welke vanuit Bouchain oprukten. Tussen half drie en
zes uur 's morgens van de 23e Juli arriveerden deze troepen bij
Arleux. De cavalerie werd ter observatie tegen Douai op de na
burige hoogten geposteerd, en om 7 uur het geschut, in vier batte
rijen verdeeld, geplant tegen de verschillende werken. Een dier
werken, het 'fort du Moulin' genoemd, werd na een beschieting van
een uur stormenderhand genomen, doch met de andere, met name
het kasteel van Chantraine, hadden de aanvallers meer moeite.
De berichten over de actie zijn echter zeer tegenstrijdig. Volgens
Montesquiou hield het artillerievuur tot half twee in de namiddag
aan, waarna de aanval werd ingezet op twee plaatsen, door 1600
grenadiers of 'gens choisis'ter ondersteuning stonden in tweede
linie de brigade Touraine en nog 6 bataljons onder de prins van
Isenghien. Het passeren van twee natte grachten, die doorwaad
moesten worden, ging zeer bezwaarlijk, en hierbij stokte de aanval
der grenadiers. Montesquiou zegt dan: 'Comm je vis cela fort
balancer, je priai M. Ie prince d'Isenghien de marcher avec les six
bataillons. II y marcha en bataille, les drapeaux a la têtecela ranima
tous nos grenadiers, et le tout se jeta dans l'eau jusqu'aux épaules,
et passa ainsi deux fossés et entrèrent dans le fort. II est étonnant du
peu que nous avons perdu; cela ne va pas a une douzaine d'officiers
blessés et trois de tués, et soixante soldats'. De brigadier Duthil
was levensgevaarlijk, de prins van Isenghien licht gewond.
Hier is dus slechts van één algemene aanval sprake. Een andere
lezing geeft Hompesch in zijn missive aan de Staten-Generaal. De
beschieting begon volgens deze reeds om vijf uur 's morgens en hield
aan tot twee uur des namiddags. Voorts had volgens hem de eerste
bestorming van het kasteel Chantraine plaats reeds om tien uur,
door 20 compagnieën grenadiers. Deze werd afgeslagen, evenals een
3 5
