"47
BIJLAGE 54
Proclamatie van de Opperbevelhebber van Land- en Zeemacht, nr. i,
van 14 mei 1940, naar aanleiding van het vertrek van de regering
Proclamatie van den Opperbevelhebber van Land- en Zeemacht.
De loop van de krijgsverrichtingen hier te lande heeft Hare Majesteit de Koningin
en Haar Ministers doen besluiten den zetel der regeering naar elders te verplaat
sen. Dit besluit is genomen na rijpe overweging en op goede gronden. Het
Koninkrijk der Nederlanden bestaat immers niet alleen uit het gebied in Europa;
van even veel beteekenis zijn de gebiedsdeelen overzee, waaraan ons kleine land
sinds eeuwen zijn belangrijke positie te midden der volkeren voor een zeer groot
deel heeft te danken. De regeering heeft den duren plicht, het bestuur over alle
gebiedsdeelen van het Koninkrijk te verzekeren. Zij mag niet het gevaar loopen
door een plaatselijk opdringen van den vijand te worden afgesneden. Zij kan de
belangen van het moederland ook behartigen, wanneer zij elders in nauw overleg
met onze bondgenooten kan handelen en besluiten. Nederland blijft derhalve on
der het bestuur van zijn wettige regeering. Als haar hoogste vertegenwoordiger
hier te lande treed ik op. Alle departementen van algemeen bestuur, besturen van
provinciën en gemeenten blijven in hun bevoegdheden en verzekeren de voor
ziening in de noodzakelijke behoeften der bevolking. Alle berichten vanwege den
vijand, als zou het Nederlandsche volk van zijn leiding zijn verlaten, zijn der
halve beslist onwaar. De burgerij moet haar eersten plicht blijven vervullen, met
rust en vastberadenheid de beproevingen doorstaan, waaraan wij buiten onze
schuld zijn onderworpen, zooals de weermacht onder zeer moeilijke omstandig
heden met voorbeeldigen moed haar eersten plicht, de verdediging des vaderlands,
nakomt.
De militaire toestand kan thans als volgt worden geschetst
In de Noordelijke provinciën heeft de vijand zich vastgezet. Een poging om den
Afsluitdijk te forceeren is tot nu toe verijdeld. Het Noordelijk gedeelte van Rotter
dam is vast in onze handen. Het veldleger is hedennacht teruggenomen op onze
bekende Nieuwe Hollandsche Waterlinie. De Stelling van Den Helder is volkomen
intact. In Brabant is de toestand onzeker. Zeeland is vast in onze handen. Onze
luchtverdediging blijft, niettegenstaande de geleden verliezen, paraat. De strijd
