6 Ter inleiding zo ook een betere dekking van de rechterflank van het Duitse operatiegebied ver zekerd zou zijn. Daartoe zou Nederland in beginsel bezet worden tot aan de Greb bestelling. Aan de in dit stadium van voorbereiding tegen Nederland te ontwerpen operaties werd derhalve slechts een defensieve betekenis toegekend. De rest van Nederland, inclusief de gehele Vesting Holland, kreeg toen nog weinig aandacht van Hitier; zij werd althans in eerste instantie buiten de Duitse plannen gehouden. Vermoede lijk echter op aandringen van het O.K.L., dat voor het luchtoffensief tegen Enge land belang had bij het bezit van de Nederlandse vliegvelden, werd de mogelijk heid van verdergaande verovering van Nederland opengehouden, wat als volgt in het plan van 19 oktober 1939 was opgenomen: 'Jede Möglichkeit, durch diese Linie Grebbestelling) und durch das zur Überschwemmung vorbereitete Ge- biet beiderseits Utrecht vorzustoszen, gegebenenfalls zu Besetzung Amsterdam und Rotterdam zu schreiten, ist auszunützen. Die erforderlichen Verstarkungen werden alsdan zugeführt werden. Die Provinz Groningen ist durch schwache Krafte zubesetzen'1. Vermoedelijk werd de mogelijkheid ons gehele land offensief als aanvalsbasis tegen Engeland te gebruiken nog niet al te serieus overwogen, omdat de Duitse Leider nog steeds met de gedachte speelde met Engeland wel tot een vergelijk te kunnen komen. De noordelijke vleugel van het Duitse leger moest snel door Limburg en Noord- Brabant oprukken om de in Noord-België te verwachten Frans-Britse strijd krachten, tegelijk met het Belgische leger te verslaan. Reeds spoedig verdwijnt het Nederlandse gebied bijna in zijn geheel weer uit het Duitse operatieplan, want reeds op 29 oktober 1939 worden enkele wijzigingen aangebracht in de Aufmarschanweisung 'Gelb' van 19 oktober van dat jaar. Uit die wijzigingen komt duidelijk naar voren dat het accent, dat aanvankelijk lag op de behoeften van de Luftwaffe, weer wordt verlegd naar de doelstellingen van de landstrijdkrachten, waardoor het plan niet alleen omvangrijker, maar ook posi tiever wordt. Er is thans veel meer sprake van beslissende offensieve operaties. Het com promis tussen aanval en verdediging verdwijnt uit het plan. Omtrent die wijzigingen schrijft Von Manstein: 'Am 29. Oktober wurde diese erste (am 19. Oktober herausgegebene) Aufmarschanweisung dahin geandert, dass Holland zunachst aus dem Spiel bleiben sollte. Es ist möglich, dass dies auf Vorstellungen 1 'Van iedere mogelijkheid op te rukken door deze stelling en het ter inundatie voorbereide gebied ter weerszijden van Utrecht of eventueel over te gaan tot bezetting van Amsterdam en Rotterdam, moet worden geprofiteerd. De vereiste versterkingen zullen dan worden aangevoerd. De pro vincie Groningen ware door zwakke strijdkrachten te bezetten'.

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

NIMH | 1970 | | pagina 20