8
Ter inleiding
Aufmarschanweisung van 19 oktober 1939 was bedoeld. Er wordt met de wijzi
gingen van 29 oktober 1939 blijkbaar geen rekening gehouden. Het O.K.H. geeft
deze opdracht nog op 15 november door aan de commandant van Legergroep B.
Dat hier sprake is van het aandringen van de Luftwaffe kan blijken uit de volgende
zinsneden uit het verklarend schrijven van 15 november: 'Die Sicherung des
Ruhrgebiets durch möglichst weites Vorschieben der Flugmeldeorganisation und
der Luftabwehr in den hollandischen Raum ist für die Gesamtkriegsführung von
nicht unerheblicher Bedeutung', en voorts: 'Die Vorbereitungen des Heeres müs-
sen darauf abgestellt werden, dass - auf besonderen Befehl - der hollandische Raum
zunachst bis zur Grebbe-Maas-Linie in Besitz genommen wird'1. Het sterkst komt
een en ander naar voren uit de zin'auch wenn Heer und Kriegsmarine an einem
solchen Raumgewinn nicht interessiert sind'2.
Dit terugschakelen naar het plan van 19 oktober 1939 gelukt niet volledig, omdat
Hitier op 20 november 1939 bepaalde dat het 'besondere Befehl' niet gegeven zou
worden. Hiermede was dus van een afzonderlijke operatie tegen Nederland - naast
de hoofdoperatie tegen België en Noord-Frankrijk - geen sprake meer, zodat gene
raal F. Halder terecht in zijn dagboek kon aantekenen: 'Holland und Belgien
junctim'. Het is duidelijk, dat het O.K.H. zich zou houden aan het gewijzigde plan
van 29 oktober 1939 en van Nederland niet meer gebied zou bezetten dan voor het
slagen van de aanval door België nodig zou zijn. De toestand verandert daardoor
niet noemenswaardig en ons land zal net als op 29 oktober voor het grootste
gedeelte voorlopig buiten schot blijven.
Het behoeft echter geen betoog, dat Goering en zijn medewerkers niet nagelaten
zullen hebben om Hitier voor hun inzichten te winnen, waarbij dan gebruik werd
gemaakt van het argument dat een verovering van het gehele Nederlandse grond
gebied - inclusief de Vesting Holland met zijn vliegparken - dringend gewenst
bleef, teneinde
a een grotere en meer directe bedreiging tegen Engeland te scheppen door ge
bruik te maken van de Nederlandse vliegparken ten behoeve van de luchtoperaties
tegen het Engelse grondgebied
b aanvallen mogelijk te maken op de flank van de Belgische en Franse legers, zo
wel langs de grond als door de lucht
1 'De beveiliging van het Ruhrgebied door een zo ver mogelijk vooruitschuiven van de luchtwacht-
organisatie en de luchtafweer in het Nederlandse gebied is voor de totale oorlogvoering van niet
geringe betekenis', en voorts: 'De voorbereidingen van het leger moeten er op zijn gericht - op
afzonderlijk bevel - het Nederlandse gebied in de eerste plaats tot aan de Grebbe- en Maaslinie te
bezetten'.
2 'ook indien Leger en Marine in zodanige gebiedsuitbreiding niet rechtstreeks geïnteresseerd zijn'.