Ter inleiding
Niettegenstaande de overweldigende inzet van vliegtuigen, mensen en materieel
hebben de luchtlandingsoperaties niet het succes opgeleverd, dat de Duitsers en
vooral Hitier ervan verwachtten. Nog op de eerste oorlogsdag was de commandant
van de Luftflotte 2 genoodzaakt reeds om 18.30 uur aan Legergroep B het volgende
bericht door te geven'22. Div. Luftlandungen auf den Platzen Katwijk Valken
burg), Kijkduin Ockenburg) und Ypenburg anscheinend grössenteils infolge
starken Erd- und Flakabwehr des Gegners miszglückt,x.
Dit was juistwant genoemde drie vliegvelden rond 's-Gravenhage waren in de na
middag van de eerste oorlogsdag weer vast in Nederlandse handen, waardoor de
luchtlandingen in de omgeving van die stad (door de vijand 'Raum den Haag' ge
noemd), die over twee dagen waren verdeeld, reeds op de eerste dag van het offen
sief tot staan waren gebracht. Bovendien werden zeer veel transportvliegtuigen
uitgeschakeld en kwamen veel troepen - door oriënterings- en navigatiefouten,
alsmede door het Nederlandse afweervuur- niet te bestemder plaatse aan de grond.
Van de 9 377 man die bij 's-Gravenhage zouden worden ingezet, konden er slechts
3 325 ±35%) naar 'Raum den Haag' worden overgebracht die dan nog op 14
verschillende plaatsen - vaak ver van hun doelen - terecht kwamen. Zij waren
hierdoor te zwak en te verspreid opgesteld om hun taak, de vermeestering van
's-Gravenhage, de gevangenneming van regering en legerleiding èn de uitschakeling
van de Nederlandse reserves, te kunnen uitvoeren. Zij moesten nu trachten zich in
de omgeving van 's-Gravenhage te handhaven, hetgeen slechts aan 1 100 man
mocht gelukken.
Werden de acties tegen 's-Gravenhage voor de aanvallers een fiasco, in de as Rot
terdam - Moerdijkbruggen hadden zij meer succes. Daar werden de opgegeven
doelen volledig bereikt, want de Duitsers kregen de bruggen bij de Moerdijk, bij
Dordrecht en Rotterdam èn het vliegpark Waalhaven vast in handen en slaagden er
in deze vast te houden, niettegenstaande verschillende Nederlandse tegenmaat
regelen.
Door het grote verlies aan transportvliegtuigen konden ook hier niet alle aange
wezen onderdelen worden ingezet. Volgens de plannen hadden in deze as ongeveer
8 100 man moeten landen. In werkelijkheid zijn er ongeveer 7 240 geland en kon
derhalve 90% van de gewenste sterkte aan troepen worden ingezet.
Dit in verhouding tot de andere landingsplaatsen hoge percentage dankten de
Duitsers aan de omstandigheid, dat een groot aantal voor 'Raum den Haag' be
stemde onderdelen - tot een totaal van ruim 1 000 man - naar Waalhaven had
moeten en kunnen uitwijken. Bovendien waren de Nederlandse luchtverdedigings-
1 'De luchtlandingen op de velden Valkenburg, Ockenburg en Ypenburg zijn - naar het zich laat
aanzien - als gevolg van de sterke afweer van de tegenstander, zowel op de grond als door zijn
luchtdoelbestrijdingsmiddelen, grotendeels mislukt'.
19