Algemene oriëntering
De Koolhoven- FK 511
In het begin van 1937 kwamen de eerste Koolhoven-FK 51 vliegtuigen in Soester-
berg aan. Oorspronkelijk was het toestel bestemd als overgangsvliegtuig voor de
leerling-vliegers, die met goed gevolg hun proeven van bekwaamheid hadden afge
legd op het lesvliegtuig (destijds de Fokker-S IV)Omdat de verkenningsgroepen in
genoemd jaar een enorm tekort aan vliegtuigen hadden, kreeg de FK 51 tevens een
oorlogsbestemming in deze groepen en wel als het vliegtuig, bestemd voor de waar
neming en de vuurleiding ten dienste van de artillerie. Daartoe werd het bewapend
met één voormitrailleur, gemonteerd in de linkerondervleugel, die buiten het
schroefvlak schoot. De waarnemer bediende een mitrailleur voor de bescherming
naar achter. Het vliegtuig kon geen bommen meevoeren.
Lesvliegtuig en oorlogsvliegtuig zijn twee tegenstrijdige begrippen, die moeilijk in
één type zijn te verenigen. Voor een oorlogsvliegtuig in mei 1940 nauwelijks drie
jaar oud was de FK 51 niet alleen te langzaam, doch ook te licht bewapend. Ge
wend als de vliegers waren aan het sterke en robuuste Fokkermaterieel, hadden zij
weinig vertrouwen in de FK 51
Gedurende de vijf gevechtsdagen van mei 1940 werd de FK 51 mede door het snel
le verloop van de oorlogshandelingen - dan ook niet meer ingezet.
De Fokker-C X
De Fokker-C X was een tweepersoons verkenningsvliegtuig en ingedeeld bij de
Strategische Verkenningsvliegtuig Afdeling (Strat. Ver.V.A.). In 1936 werd het in
dienst gesteldhet was sneller en moderner dan de G V. Het had één voormitrailleur,
die door het schroefvlak schoot en één achtermitrailleur. Onder de linker- en rech-
terondervleugel waren bomophanginrichtingen gemonteerd, waardoor het vlieg
tuig acht bommen van 50 kg, zestien van 2 5 kg, dan wel vier van 100 kg kon meevoe
ren. Wanneer nu de vraag wordt gesteld was de C X voor het beoogde doel de
strategische verkenning - een goed vliegtuig, dan moet deze vraag beslist ontken
nend worden beantwoord. Behalve de snelheid, was ook de actieradius van het
vliegtuig te gering. Reeds in het jaar 1936 werden in de ons omringende landen
voor de strategische verkenning snelle tweemotorige vliegtuigen met grote actie
radius gebruikt. Zover waren wij hier te lande toen echter nog niet. Wel waren der
gelijke toestellen in 1940 in Duitsland besteld, nl. de Dornier-Do 215, doch deze
zijn niet meer geleverd. De G X zou een uitstekend toestel voor de (tactische) Ver
kenningsgroepen zijn geweest en men was ook inderdaad van plan het vliegtuig bij
1 Koolhoven duidde alle door hem geconstrueerde vliegtuigen ongeacht het type met FK aan.
Het cijfer achter de beide letters geeft, evenals bij de Fokkervliegtuigen, de tijdsorde der ontwik
keling aan.
62
