DE SLAG OM MIDWAY
In een vorig artikel lazen wij over de eerste aanval op Tokio, waarmee de
geallieerden aantoonden, dat Japan door de inzet van het vliegkampschip
HORNET en B-25,s niet zo onkwetsbaar bleek, als men daar in het algemeen
wel dacht.
De Japanse vlootvoogd, admiraal Yamamoto, had zo'n aanval wel voorzien en
het was dan ook door toedoen van de door hem buiten Japan geposteerde
schepen, dat de aanvallers eerder startten, met alle gevolgen van dien.
Deze aanval toonde eens te meer aan, dat de
Amerikanen meteen een klap moesten krij
gen om hen zodoende het gebruik van hun
vliegkampschepen te ontzeggen. Zo'n eerste
klap werd in de Slag in de Koraalzee
uitgedeeld, feitelijk de eerste slag waarbij
vliegkampschepen tegenover elkaar ston
den. Dus geen gevechten met scheepsge
schut tussen twee slagschepen, maar nu
tussen vliegkampschepen, die honderden
kilometers van elkaar lagen en die elkaar met
diverse typen vliegtuigen bestookten. In de
Koraalzee namen USS LEXINGTON en USS
YORKTOWN deel, aan Japanse zijde de
nieuwe carriers SH O KAK U en ZUIKAKU en
SHOHO. De Japanse vloot dekte de opera
ties rond Nieuw Guinea, die feitelijk tot doel
hadden om uiteindelijk Australië binnen te
kunnen vallen. Aan beide zijden wist men
van eikaars aanwezigheid, maar waar men
precies was, was een groot probleem, ook al
werden verkenners uitgezonden. Plotseling
was het zo ver. Niet alleen de Amerikanen
vonden de Japanse vloot, maar ook de
Japanse verkenners meldden de positie van
de Amerikaanse vloot, met gevolg dat 89
Amerikaanse vliegtuigen op hun doelen
afgingen en 69 Japanse. Resultaat was, dat de
USS LEXINGTON tot zinken werd gebracht
en de YORKTOWN werd beschadigd, terwijl
beide Japanse grote carriers werden getrof
fen, maar niet zodanig, dat zij geheel buiten
gevecht werden gesteld. Dat was wel het
geval met de kleinere SHOHO, die tot
zinken werd gebracht. Deze historische slag
gaf de Amerikaanse marineluchtvaartdienst
een geweldig zelfvertrouwen, ook al omdat
er voor de eerste keer door de schepen
gebruik was gemaakt van boordradar, waar
mee de vijand tijdig was verkend. Toch kon
men niet direct een zege voor de US NAVY
constateren. Maar het tij leek te keren,
ondanks het verlies van 'Lady Lex', zoals de
LEXINGTON door haar bemanning altijd
werd genoemd.
Maar, zoals gezegd, admiraal Yamamoto
had niet stil gezeten. Was deze slag voor hem
een bemoediging, hij had nu het operatie
plan klaar voor een aanval op Midway, dat
zo'n 2000 km van Hawai lag. Zou dat
genomen kunnen worden, dan zou de
volgende stap Hawai kunnen zijn, terwijl
ondertussen de Amerikaanse vliegkamp
schepen slag zouden moeten leveren en zo
aan hun eind konden worden gebracht.
Daarvan waren alleen 'ter plaatse' USS
HORNET en ENTERPRISE, alsmede
YORKTOWN, maar die was zwaar bescha
digd.
Doordat het radioverkeer bij de Japanse
marine steeds toenam en de Amerikanen de
Japanse codes hadden gebroken, was men in
Hawai op de hoogte van dejapanse plannen,
zij het niet in detail. Admiraal Nimitz, de
Amerikaanse bevelhebber voor de Pacific
nam daarop een aantal maatregelen. De
eerste was YORKTOWN klaar te laten
maken, die in dok lag en nog 3 maanden in
reparatie moest blijven. 'Three days is al you
have', was de werf gezegd. Dag en nacht
werd er aan het schip gewerkt en na 3 dagen
was het klaar voor zee!
Midway werd versterkt met vliegboten voor
verkenning, bommenwerpers voor aanval
len (B-17's van de USAAF) en voorts toestel
len van de US MARINES. Ook het garnizoen
10
