Gerben en ik waren gelijktijdig leerling bij
Van Graft op Twenthe. Later troffen we
elkaar weer op Soesterberg.
Willem die met Sonderman de doellanding
oefende voor diens A-brevet en hem voor
deed, hoe je de Pander zonder motor (en
zonder wielremmen!) zo dicht bij het kruis
liet uitrollen, datje binnen het voorgeschre
ven aantal meters van dat kruis stilstond.
Willem lukte het natuurlijk, zij het met enige
moeite, vertelde hij mij later. Gerben moest
het toen zelf doen, kwam netjes met stil
staande prop binnen en de kist stond meteen
de eerste keer al vlak bij het witte lappenkruis
stil. 'Da's geluk', zei Willem.
'Nog es.' Wéér stond Gerben de tweede keer
vlak bij het kruis uitgerold. Toen is Willem
maar uitgestapt en de aanvraag voor Ger-
bens brevet gaan invullen.
Dat zijn leerling bij de brevet-hoogtevlucht
van 2000 meter de kist in een vrille schopte
'om wat vlugger beneden te zijn' (historisch)
en daarna een perfecte landing maakte, was
een voorteken. Later, op de bekende Pink-
stervliegfeesten op Eelde, zou diezelfde
leerling temidden van felle concurrentie met
een Bücker Jungmann, een tweede prijs
winnen achter de duitse kampioen met een
veel krachtiger Jungmeister en Gerbens
doellanding was onvergetelijk. Iedereen
kwam zo safe en voorzichtig binnen, maar
Sonderman kwam, na het afwerken van de
verplichte en vrije figuren, met afgezette
motor met een rotvaart aanduiken achter het
stationsgebouw, trok toen de kist steil op,
smeet hem in een ongelooflijk steile sideslip,
slipte het toestel tot op de grond vlak voor
het kruis, bracht het even recht en stond
meteen bovenop het kruis stil.
Dc lappen bewogen nauwelijks. Dat was
vliegen. Meesterlijk!
Ik heb Willem nog nooit zo trots gezien als
toen op Eelde.
Willem zelf kon er ook wat van. Zijn
beroemde crazy flying met het Pandertje is
later door enkelen wel geïmiteerd, maar
door niemand ooit geëvenaard. Echt niet.
Piet van der Griend. In tegenstelling tot
Willem, die zo prachtig in slowmotion over
het veld kon lopen en die meestal weinig zei
en zelden schold, was Piet nogal beweeglijk
en kon prachtige nummertjes schelden
weggeven. Vooral als op een afstand anderen
stonden mee te luisteren. Niet dat Van Graft
niet tekeer kon gaan. Het gebeurde alleen
niet zo vaak. Maar als het gebeurde, kon je
maar beter uit de buurt blijven.
Van de Griends gevloek en gescheld had iets
heel aparts, omdat Piet stotterde, waardoor
het geheel een komische noot kreeg.
Zijn 'GVD, b-b-boerenlwas bij het lessen
letterlijk niet van de lucht. Maar laat nie
mand mij vertellen, dat Piet niet kon vliegen.
Ik ben ooit in de winter als leerling met hem,
toen we beneden 500 voet al in de prut zaten,
door een wolkendek van talloze honderden
meters geklommen met een S.IV, dus nage
noeg zonder instrumenten. Hoe Piet daaar
doorheen roeide, heeft mij tot op de huidige
dag verbaasd. Hij vloog nagenoeg enkel en
alleen op zijn vlieggevoel.
We duvelden af en toe wel eens enkele
tientallen meters omlaag, maar Piet blééf
doorvliegen tot we op naar schatting 1500 a
2000 meter boven het gesloten wolkendek
uitklommen en heerlijk een twintig minuten
in het zonnetje les kregen.
Na die twintig minuten zou iedereen de weg
kwijt zijn geweest. Piet dook de prut in en we
kwamen vlak bij het veld er weer onderuit.
Hoe dat kon, weet ik nog steeds niet.
Van der Griend, met enige honderdduizen
den starts en landingen en een paar
millioen vliegkilometers op zijn naam, met
leerlingen waarvan er velen wereldberoemd
KLM gezagvoerders werden, met zijn eigen
manier van theorie geven 'met handen en
voeten' op het platform na de les, waarbij hij
de leerlingen op hem liet wachten om ze dan
gezamenlijk uit te kafferen. Piet met zijn
enorme reactievermogen, met zijn gekwek
en zijn eigen vocabulaire, Piet van der
Griend was een onvergetelijke instructeur.
Mede aan zijn manier van instructie geven
hebben velen het met mij te danken dat ze -
om het met zijn eigen woorden te zeggen - tot
nog toe 'n-nog n-niet op hun b-bek zijn
gevallen.'
Merci, Willem. Dank je wel, Piet!
G. F. Roeloffzen
15
