Nadat de Dornier vliegboten reeds enige
keren intensief in actie waren gekomen,
ontving het marinehoofdkwartier eind no
vember alarmerende berichten omtrent op
handen zijnde Japanse acties.
Direct werd GVT 1 naar Ambon gedirigeerd
en verving GVT 7 met X-boten de op
Tarakan gebaseerde en met Fokker T.IVa's
uitgeruste GVT 9.
Op 1 december was de situatie bijzonder
kritiek. Op die dag waren de dislocaties van
de GVT's als volgt bepaald:
- GVT's 4 en 8 verkenden de lijn Kuan tan -
Natoena - Sambas.
- GVT 16 (Catalina's) verkende de Java Zee
en Straat Karimata vanuit Tandjong Priok.
- GVT 7 verkende de oostkant van Borneo.
- GVT's 2 en 5 verzorgden de Oost-Archipel
bewaking.
Op deze wijze was een afdoende bewaking
van de noordelijke toegangen tot de archipel
verzekerd.
Op 6 december werd door GVT 4 een
geheimzinnig Zuid-Amerikaans stoomschip
waargenomen, om 11.00 uur melde GVT 8
een Japans troepentransportschip dat - na
ontdekt te zijn - de zuidelijke koers omzette
en in noordelijke richting verdween. De
daarop volgende dag werden drie koopvaar
dijschepen en vijf oorlogschepen gerappor
teerd, die opweg waren naar Singapore,
Patani en Kota Baroe. Diezelfde dag nog
kregen de commandanten van GVT 4 en 8
instructies om de Japanse schepen op te
sporen en eventueel te vernietigen.
Op 7 december volgde de verradelijke
aanval van Japan op de Amerikaanse vloot-
basis Pearl Harbour.
DE DORNIERS IN OORLOG
TEGEN JAPAN
Daar het beschrijven van drie maanden strijd
van iedere individuele Do 24 in dit bestek te
veel omvattend is, zullen de de activiteiten
van de GVT's welke met de Dornier Do 24
waren uitgerust in grote lijnen worden
beschreven:
GVT 1
De groep bestond uit de Dornier Do 24K
vliegboten X-15, X-35 en X-36. Vanaf 22
december tot 26 december 1941 werd de X-
36 tijdelijk vervangen door de X-6.
Op 29 november 1941 vertrok GVT 1 van
Kalabahi naar Ambon. Daar werd de groep
op 3 december afgelost door GVT 17 met
Catalina's. Diezelfde dag vertrok GVT 1 naar
Soerabaja voor de 200 uurs inspectie. Deze
was op 12 december gereed en diezelfde dag
werd vertrokken naar Potianak, waar GVT 4
werd afgelost. Vanuit Sanbas in N. W. Borneo
werden luchtverkenningen uitgevoerd bo
ven de Zuid-Chinese Zee.
Op 20 december werd de tijdens een
motorwisseling in dok liggende X-36 gemi
trailleerd, waardoor de middenmotor zwaar
werd beschadigd. De boot werd daarna op
twee motoren naar Soerabaja gevlogen.
Op 19 december raakte de X-35 nabij de
Tambelan eilanden in een luchtgevecht met
een Japans jachtvliegtuig, waarop licht scha
de ontstond. Op 22 december arriveerde de
X-6 ter vervanging van de X-36. Deze boot
ontdekte de volgende dag een Japans kon
vooi en geraakte in een luchtgevecht met een
Japanse jager, die in duikvlucht kon worden
afgeschud. De X-35 kreeg de opdracht het
konvooi te schaduwen. Op de 23ste werd
kontakt gemaakt met de onderzeeboot K
XIV, die op de koers van het konvooi werd
gezet.
Het gelukte de K XIV uiteindelijk om vier
transportschepen te torpederen, hetgeen het
gevolg was van een goede samenwerking
tussen vliegtuig en schip. De X-35 werd op
grote hoogte belaagd door vanuit het kon
vooi gelanceerde jagers die de boot flinke
schade toebrachten. De X-35 gelukte het in
dikke bewolking te ontsnappen. Op 24
december vloog de boot voor volledige
reparatie naar Soerabaja.
Op 24 december moest de basis Sambas
wegens toenemende Japanse activiteiten in
de lucht verruild worden voor het zuidelijker
gelegen steunpunt Tajan.
De X-6 vertrok op 26 december naar
Soerabaja wegens ziekte van de telegrafist.
De X-35 en X-36 keerden op resp. 26 en 27
december terug vanuit Soerabaja na gerepa-
12
