Bob van der Stok
zijn ervaringen in de jaren 1940-1945 een
boeiend en zeer lezenswaardig boek onder
de titel Oorlogsvlieger van Oranje. De belang
stelling voor deze uitgave was dermate groot,
dat in 1983 tot een tweede editie werd
besloten, terwijl in 1987 ook een Engelse
vertaling het licht zag. Dit boek vormt het
nuchtere relaas van Van der Stoks grote inzet
en moedig gedrag in de strijd tegen het
Derde Rijk en zal de herinnering aan de
veelzijdige persoonlijkheid van deze grote
Nederlander ongetwijfeld levend houden.
dr J.A.M.M. Janssen
Bob van der Stok was tijdens onze opleiding tot vlieger in Soesterberg een markant
figuur. Niet dat hij zoveel beter vloog dan Jan Bosch of Henk van Overvest, maar hij was
ijshockeyspeler! Door zijnH.B.S. inZürich te halen was hij een sterke speler. Deze sport
werd toen alleen in Den Haag op Houtrust beoefend. Omdat ik toen ook Hagenaar was,
heb ik meerdere malen spannende wedstrijden mogen zien.
Als jachtvlieger was Bob een fijne leider bij formatievliegen, bedachtzaam en rustig. Dit
was van groot belang wanneer in formatie een looping werd gedraaid. Als je in de D.XXI
te hard aan de knuppel zou trekken dan kon de kist weieens zijn eigen weg zoeken.
In de eerste oorlogsdag op de 10e mei 1940 werd zijn machine en de mijne in brand
geschoten terwijl wij er nog in zaten. Zijn machine brandde helemaal uit. Hij nam er
rustig foto's van.
In de oorlog was er in het begin enig contact, waarna hij ineens vertrokken was. Hoe en
wat, is in zijn boek te lezen.
Pas tijdens de TV-uitzending onder leiding van Koos Postema in de tachtiger jaren, heb
ik kunnen zien hoe geweldig knap en geduldig hij valse documenten met alle stempels
heeft kunnen maken. En dan zijn ontsnapping uit het krijgsgevangenkamp en toch
daarna weer terug als jachtvlieger!
Terecht vroeg een hooggeplaatste figuur tijdens die opnamen, waarom heeft deze man
geen Militaire Willemsorde gekregen. Ook was er verwondering waarom hij niet tot
bevelhebber van onze luchtmacht werd benoemd, tenzij natuurlijk hijzelf het niet zou
hebben gewild.
Vol energie heeft hij zijn medische studie weer opgenomen om dan te emigreren naar
Nieuw Mexico, waar het Nederlandse artsendiploma niet werd erkend en hij het in het
Amerikaans moest overdoen. Toen hij naderhand naar Californië ging, moest weer
examen worden gedaan. Uiteindelijk in Hawaii werd hij verbonden met het hospitaal
van revaliderende verkeersslachtoffers. Mijn overbuurman arts had daar het grootste
respect voor, het valt niet mee om met die zwaar verminkten om te gaan.
Jammer dat hij het jubileum van zijn 322 squadron niet meer meemaakt.
Dop.
5
