meter moest meenemen aan boord bezorg
de haar rillingen. Die werd dus mooi samen
met de morsesleutel in de VS achtergelaten.
Maargoed, op 17 maart 1937, om 16.37 uur
vertrokken Amelia, Harry en Fred vanuit
Oakland richting Hawaii, waar ze 15 uur en
52 minuten later aankwamen op het vlieg
veld Wheeler.
Onderweg had Harry Manning al enige
problemen gehad met de navigatie, een
generator was doorgebrand.
De Sperry automatische piloot had het
Amelia mogelijk gemaakt onderweg nu en
dan even te rusten. Alles ging zoals gepland
tot op dat ogenblik tenminste. De dag
erna werd de Electra overgevlogen naar Luke
Field om de volgende sprong te maken naar
Howland waar inmiddels de kustwachtkotter
'Itasca' als baken voor Amelia voor anker was
gegaan. Op 20 maart om 7 uur 35 snelde de
Lockheed over Luke's startbaan. Plots trok
het vliegtuig naar rechts (klapband?). Amelia
reageerde hierop verkeerd en met hoge
snelheid zakte het vliegtuig in de drassige
grond weg, schoof met verwrongen propel
lerbladen en flink gedeukt nog een tweehon
derd meter door en lag toen stil.
Als door een wonder brak geen brand uit en
werd niemand gewond.
Voorbij! The dream was over! of niet?
De Electra werd per schip overgebracht naar
de Lockheed fabrieken in Burbank en geheel
hersteld. Harry Manning gaf echter op.
Sowieso zat zijn verlof erop, maar ook
andere facetten speelden mee. Hij kon, om
in algemene termen te blijven, het niet meer
bijster goed vinden met Amelia en Fred. 'Als
ze niet dat geluk hadden gehad op Hawaii,
was hun en mijn avontuur door haar
koppigheid en Noonan's kantjesloperij al in
een vuurbal geëindigd'. Einde citaat van
Harry Manning. Paul Mantz uitte het ver
moeden dat Amelia nog te onervaren was
met de besturing van het vliegtuig, met name
het opstijgen en landen. Een blunder als op
Hawaii had eigenlijk niet mogen gebeuren.
En toen waren er nog drie. Amelia bleef erbij
dat Fred Noonan, ondanks zijn alcoholpro
bleem waarvan zij wist, als navigator Man
ning's taak moest overnemen. Want de
wereldtrip zou toch doorgaan! Alleen niet
van oost naar west maar andersom. Nu de
lijn volgend: Noord Amerika - Zuid Amerika
-Afrika - India - Nederlands Indië-Australië
- Hawaii - Noord Amerika.
Weer wezen medewerkers en piloten van Pan
Am, die ervaring hadden boven de Pacific in
hun z.g. 'China-Clippers', Amelia op de
gevaren van het navigeren boven zo'n
uitgestrekt gebied met tienduizenden vier
kante kilometers niets dan water. Het vinden
van Howland zou het uiterste vergen aan
navigatietechniek; het was nog erger dan het
zoeken van een speld in de bekende hooi
berg.
Vanuit Nieuw Guinea zou nog 4100 km over
open water gevlogen moeten worden naar
een zandplaat die 3 km lang, 1 km breed
en op zijn hoogste punt nauwelijks 3 meter
boven de golven uitstak!
Alle raad werd geduldig aangehoord, maar
Fred Noonan zou het met zijn kennis van
zaken wel klaren.
Op 17 mei was de Electra klaar en op 21 mei
1937 startte ze voor haar wereldreis vanuit
Oakland, vergezeld door Fred Noonan en
George Putnam. Die verliet hen tijdens een
tussenstop in New Orleans en nam de trein
naar New York om aan de publiciteitscam
pagne leiding te geven. Paul Mantz was diep
getroffen door het totaal onverwachte ver
trek. Hij had nu toch niet meer meegekund,
want zijn werk als stuntvlieger voor films
eiste hem weer op. Maar hij kreeg steeds
meer het gevoel dat Amelia, ondanks zijn
goede raad 'voor zo'n onderneming niet
klaar was en dat het wel eens verkeerd zou
kunnen aflopen'.
NAAR HET ONBEKENDE
Maar het liep voorspoedig: Miami, San Juan,
Paramaribo, Natal, Dakar, Khartoum, het
ging bijna als vanzelf. De wereld keek
ademloos toe.
Verder ging het: Calcutta werd bereikt op 17
juni, Singapore op 20 en Bandoeng op 21
juni. In Ned. Indië kon ze even van een
rustpauze genieten terwijl haar kist onder
handen werd genomen.
De plaatselijke revisieplaats van de KNILM
19
