se jagers neergeschoten, dan wel door een defect of brandstoftekort gedwongen tot een landing bij of op een eiland dat onder Japanse jurisdictie viel. Hun moeilijkheden om Howland te vinden, alsmede de problemen om con tact te krijgen met de 'Itasca', waren onderdeel van het scenario dat een verdwijning vereiste om de tijd te creëren die nodig was om over het verboden gebied te vliegen en de zeer geheime opdracht uit te voeren. Een variant hierop was dat de zoekactie die automa tisch op de verdwijning zou volgen, de Amerikaanse marine in staat zou stellen op legitieme wijze op of langs de Marshall-eilanden te 'snuffelen'. 4. Amelia Earhart en Fred Noonan werden gevangen genomen en tesamen met de restanten van de Lockheed Electra over gebracht naar Saipan. Beiden overleef den het niet: Amelia stierf aan dysentrie en Fred Noonan werd onthoofd. Alle sporen werden door de Japanners zeer bewust uitgewist. In de afgelopen 50 jaar zijn er tal van getuigen geweest, die tegenover onderzoe kers verhalen hebben verteld over 'een blanke man en vrouw' die ze gedurende 1937 in Japanse kampen, op bases of zelfs in hotels hadden gezien. De meest voorkomen de plaats in al deze verhalen was het eiland Saipan. Op Saipan werden op enkele plaatsen de vermeende gebeenten van Amelia en Fred opgegraven. Na publicatie in 1966 van het boek 'In search for Amelia Earhart' van radiojournalist Fred Goerner, barstte de zoekkoorts pas goed los. Goerner was het die als eerste met gebeenten uit Saipan terugkeerde. Maar jammer voor hem: ze bleken van iemand anders te zijn! De door hem opgevoerde getuigen maakten echter een betrouwbare indruk. Onder hen was een missionaris, die de Japanse bezetting wonderwel had overleefd. Goerner dook zelfs in de haven van Tanapag (Saipan) naar vermeende restanten van de Electra, die daar volgens bewoners in 1937 zou zijn neergestort. Men had daarna een blanke man en vrouw door de Japanners zien afvoeren. Goerner vond enkel oud roest en (inderdaad) wat vliegtuigonderdelen. Zelfs Paul Mantz werd er nog bijgesleept, toen Goerner zijn vondst op een persconferentie presenteerde. Maar helaas voor Goerner: het waren Japanse onderdelen Mantz deed er het zwijgen toe. Hij bleef er bij dat Amelia en haar Electra pardoes in de plomp waren gevallen. In de officiële Japanse archieven is omtrent Amelia's en Fred's lot niets te vinden, zegt men Maar veel is in augustus 1945 vernietigd of niet onderzocht. Paul Mantz blijft erbij dat 'de hele chaos rond de frequenties en Amelia's te grote vertrouwen in Fred Noonan wel moesten leiden tot een gedwongen landing op zee'. Dat ze de sleepantenne, cruciaal voor de radiopeiling, in Californië achterliet, vond Mantz 'de grootste blunder aller tijden'. Een heel ander verhaal is dat van Thomas E. Devine, die in juli 1944 op Saipan was gelegerd, vlak na de val van het eiland. Naar zijn zeggen zag hij daar een tweemotorige Lockheed Electra 10E met het registratie nummer NR 16020 in een zwaar bewaakte hangar staan. De dag erop, 's avonds, zag hij hoe het vliegtuig aan alle kanten werd gefotogra feerd. Hij en een andere soldaat werden, onder bedreiging met wapens, weggestuurd. Een half uur later hoorde hij een doffe knal. Hij ging kijken en zag de Electra, die naar buiten was gerold, in vlammen opgaan. De fotograaf en wat ander personeel, enkelen in burger, stapten verderop in een vliegtuig en vertrokken. Een verzonnen verhaal? Het type en het registratienummer van het vliegtuig stem men overeen met dat van Amelia. Bovendien had Devine een kameraad bij zich die alles kon getuigen. Pure fantasie, of verwarring met vliegtuigtypen Een andere soldaat hoorde over een koffer, die in een hut op e'en van de Marshall eilanden was gevonden met kranteknipsels over Amelia Earhart, enige dameskleding en 24

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Nieuwsbrief Militaire Luchtvaart Museum | 1994 | | pagina 24