Fokker C.X De Fokker C.X was een tweepersoons verkenner/lichte bommenwerper, die met zijn slanke Rolls Royce Kestrel motor van 608 pk een bijzonder fraaie indruk maakte. Het werd in eerste instantie ontworpen voor de Luchtvaartafdeling van het Koninklijk Neder lands Indisch Leger (LA-KNIL). De Luchtvaartafdeling in Nederland (LVA) kreeg echter ook belangstelling. De voor verkennings- en lesdoeleinden in gebruik zijnde C.V'en waren sterk verouderd en behoefden dringend aanvulling. Twintig toestellen werden besteld en in 1935/36 aan de LVA geleverd (700 t/m 719). De C.X werd bij de vliegers bijzonder populair. Het was snel en bezat goede vliegeigenschappen, bovendien was boven de zitplaats van de vlieger een cockpitdak aangebracht. Voor die tijd een ongekende luxe. Dertien C.X'n werden ingedeeld bij de Strategische Verkennings-Vliegtuig Afdeling van het le Luchtvaartregiment op het vliegpark Bergen. Tijdens de Duitse aanval, op 10 mei 1940, werden ze gelukkig niet ontdekt en konden tegen de vijand worden ingezet. Gedurende de vijf oorlogsdagen werden 29 operationele vluchten uitgevoerd. In de meeste gevallen werd zeer laag gevlogen "huisje-boompje-beestje" ("hu-bo- be"). Op deze wijze konden ze vaak ontsnappen aan de Duitse jachtvliegtuigen. Met de C.X bewezen vliegers en grondpersoneel van het Wapen der Militaire Luchtvaart, dat met een niet hypermodern vliegtuig, mits in goede handen, een uitstekende prestatie kon worden geleverd. Bij de Luchtvaartafdeling van het Koninklijk Nederlands Indisch Leger kwamen veertien C.X'n in dienst (FCx450 t/m FCx463), die eveneens in 1935/36 werden geleverd. Ze werden ingedeeld bij de 3e Afdeling op Andir. Vanwege een nieuw materieel beleid werd de C.X in 1937 uit de operationele sterkte genomen en omgebouwd tot lesvliegtuig. Ze speelden der halve geen rol meer in de strijd met japan. Finland kocht vier C.X'n rechtstreeks van Fokker en bouwde 35 stuks in licentie. Ze werden met groot succes tegen de Russen ingezet. De Fokker C.X heeft een waardige plaats in de Nederlandse militaire luchtvaart historie en het is goed, dat dit aan de vergetelheid wordt ontrukt. Elders in deze Nieuwsbrief wordt u verteld hoe u daaraan kunt meewerken. J. van de Berg 8

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Nieuwsbrief Militaire Luchtvaart Museum | 1994 | | pagina 8