Bij de Slag in de Koraalzee en zeker bij Mid
way werd bewezen, dat het slagschip niet
meer de kern van de vloot was en dat die taak
door de vliegkampschepen was overgeno
men.
Dat blijkt ook wel uit aanbouwprogramma's
en de rol die carriers, groot en klein in de
oorlog hebben gespeeld.
Medio 1945 had Japan nog een paar carriers
over. Bij de overgave was dat aantal geredu
ceerd tot één! De USNavy had toen 28 z.g.
fleet carriers van ca. 30.000 ton, ieder met
zo'n 85 tot 100 vliegtuigen, 11 light fleet car
riers van ca. 14.500 ton met zo'n 36-40 vlieg
tuigen. Dan waren er 70 diverse z.g. escort-
carriers, omgebouwde koopvaarders van
8.000 tot 11.000 ton met ieder ca. 18 tot 32
vliegtuigen. Die gaven luchtsteun bij landin
gen, werden ingezet voor de bestrijding van
onderzeeboten, of dienden simpel als trans
port van vliegtuigen.
De Royal Navy had tezelfdertijd zeven fleet-
carriers van ca. 23.500 ton met ca 360 vlieg
tuigen. Daarvan waren vier ingedeeld in The
British Pacific Fleet, die onder leiding van de
Amerikanen opereerde.
Voorts had het VK negen light fleet carriers
van ca 14.500 ton met max 40 vliegtuigen en
ca. 45 escort-carriers van 9.000 tot 11.000
ton, vooral in de Atlantische Oceaan voor
onderzeebootbestrijding ingezet, of die bij
bij landingen in de Middellandse zee een rol
speelden.
Navenant nam op een ongekende schaal de
opleiding van personeel toe, zonder dat de
kwaliteit daardoor afnam. De vliegtuigindus
trie leverde nieuwe vliegtuigen, zoals de Hell
cat en Corsair, de Helldiver e.a. die superi
eur waren aan de Japanse. Mo torvermogen s
werden steeds groter.
Aldus verloor Japan de oorlog, ter zee begon
nen om economische motieven met vlieg
kampschepen. Na de oorlog bleef het land
die economische motieven nastreven en niet
zonder succes!
Met de komst van straalaandrijving, het
hoekdek, landingsspiegel en stoomkapatpult
is het boordvliegtuig in geen enkel opzicht
de mindere meer van gelijksoortige walvlieg-
tuigen. Daarbij is het carrier-vliegen ook veel
veiliger geworden. Duur als het is, heeft het
vliegkampschip zich door zijn grote flexibili
teit en mobiliteit kunnen handhaven, zeker
nu er ook sprake is van vele brandhaarden
op onze wereld!
Van der Kopokt. 1994
Bronnen:
Aircraft carriers Polmar en Brown, Macdo-
nald, 1969;
USNAvy aircraft, Swanborough en Bowers, Put
nam 1990;
Pacific war, Costello, Collins 1981;
Aircraft carriers, Preston, Hamlyn 1979;
Fly Navy, Johnson, David Charles 1981;
Air Power and the Royal Navy, Till, Jane's 1979;
Aircraft carriers, Chesneau, Arms and Armour
Press 1984;
USCarriers at war, Kilduff, Ian Allan 1981;
British carrier aviation, Friedman, Conway 1988;
US aircraft carriers, Friedman, Arms and Armour
Press 1983;
The reluctant Admiral, Agawa, Kodansha 1979;
Japanese Navy at war, exjapanese naval officers,
USN Institute 1969; Vliegkampschepen, vd Kop,
De Boer Maritiem 1982;
Carrier fighters Brown, Jane's 1975;
The Pacific Campaign, van der Vat, Hodder 8c
Stoughton 1991 e.a.
23