tempo. De door het Fonds afgekondigde toezeg ging, dat elke geschonken Spitfire de naam zou mogen dragen van de stad, regio of instelling, die hiervoor het benodigde geld had weten in te zamelen, bleek een geweldig propagandistisch effect te sorteren! Overigens moet hierbij worden aangetekend, dat dit initiatief was overgenomen van soortgelijke geldwervingsacties, die al enige tijd in de Britse dominions, koloniën en protec toraten aan de gang waren voor de aankoop van z.g. presentatie-vliegtuigen aan de R.A.F. Dank zij de grote offervaardigheid, die het "Spitfire- Fonds" bij de inzamelacties ondervond, was in october 1940 al geld voor zeven Spitfires bijeen gebracht. Binnen een maand had Indië de R.A.F. aan een half squadron van deze jachtvliegtuigen geholpen. Een bijzonder initiatief was afkomstig van de in Indië wonende Rotterdammers. Zij organiseerden een collecte voor de aankoop van een Spitfire, die de naam "Rotterdam" zou dra gen7. In november bleek de animo om het fonds te steunen zich onverflauwd voort te zetten. In alle lagen van de bevolking werd gespaard of werden "speciale potjes" gereserveerd. Churchill's 56e verjaardag op 30 november werd aangegrepen voor een speciale actie. Portretten van de Britse oorlogsleider werden o.m. in de handel gebracht, waarvan de netto-opbrengst ten goede van deze actie kwam. Het eindresultaat was verbluffend: liefst 35,000.- werd bijeenge bracht, waarvoor nu zeven Spitfires konden wor den aangekocht! In het felicitatietelegram aan de Britse premier werd hem tevens verzocht deze nieuwe aanwinsten voor de R.A.F. te dopen met de namen "CERAM", "BATAVIA", "BAN DOENG, "MERAPI", "SOEBANG", "TOBA" en "O.A.B." Laatstgenoemde Spitfire was bekostigd door de Vereniging van Onderofficieren "Ons Aller Belang". Medio december was de score opgelo pen tot 23 Spitfires, maar nog diezelfde maand kwam 38.000,- binnen voor de aankoop van het 24e exemplaar. Hiermee had Indië dus de aanschaf van een tweede squadron van twaalf vliegtuigen beko stigd. In totaal had het fonds nu 874.000,- aan giften en gaven ontvangen. Steunacties builen Indië Inmiddels had ook buiten Nederlands-lndië de inzamelkoorts onder de wereldwijd verspreid wonende en werkende Nederlandse staatsbur gers toegeslagen. De eerst bekende financiële verantwoording van het Prins Bernhard Fonds, gedateerd 31 october 1940, geeft hiervan een duidelijk beeld. Uit Canada, Chili, Cuba, Mexico, maar ook vanuit Thailand, de Verenigde Staten en Venezuela kwamen giften binnen. Opmerkelijk was de offervaardigheid onder het koopvaardijpersoneel, dat met name in 1941 forse bedragen naar Londen overmaak te. Bijzondere vermelding verdient ook het eiland Curasao, waar vooral de daar wonende oliegemeenschap zich van zijn goede zijde liet zien. Het aldaar opgerichte "Dames Spitfire Comité" bracht in korte tijd 5,200.- bijeen8. Ook Suriname bleef niet achter. Collectes van de in Paramaribo opgerichte onderafdeling "Spitfire-Fonds Suriname" leverden begin 1941 een totaal bedrag van 38.000,- op. Hiervoor kon precies één Spitfire worden aangekocht, die prompt de naam "SURINAME" ontving1'. Eén centraal Indisch Comité Ondanks de uiterst welkome financiële steun, die vanwege de overal ter wereld wonende Nederlanders werd ondervonden, dreef de Spitfire-actie toch voornamelijk op de uit Indië afkomstige bijdragen. Teneinde tot een slagvaar diger beleid binnen de Indische gemeenschap te kunnen geraken, werd begin maart 1941 beslo ten tot een fusie van het Spitfire-Fonds en het Prins Bernhard Fonds. Het aldus ontstane Centrale Comité onder leiding van Volksraad voorzitter mr. J.A. Jonkman ging direct voortva rend aan de slag10. De nieuwe fusie ontving de aanduiding "Verenigde Prins Bernhard en Spitfire Fondsen", dat in de wandeling al gauw tot "de Verenigde Fondsen" werd afgekort. Behalve voor de aanschaf van Spitfires werd nu ook de mogelijkheid verruimd om de ingezamel de gelden te bestemmen voor materieelaanko- pen ten behoeve van de Koninklijke Marine en Landmacht. Toch bleef de inzamelactie ten gun ste van de R.A.F. nog steeds favoriet onder de 20

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Nieuwsbrief Militaire Luchtvaart Museum | 1997 | | pagina 20