American te betalen. Verder werd in het licen
tiecontract ook de eventuele aanmaak van
reservedelen voor de Harvard geregeld, doch
niet in financiële zin geconcretiseerd25.
Nieuw bouwopdracht wordt
geannuleerd
Het bepaald zonnige vooruitzicht op een ver-
rui inde werkgelegenheid, dat de Nederlandse
vliegtuigindustrie dank zij het afgesloten
Harvard-contract mocht koesteren, werd al
spoedig na de datum van ondertekening wreed
verstoord. Waarschijnlijk op het spoor gebracht
door de Indische Harvard-aankoop, kreeg de
Legerluchtmachtstaf al snel het dilemma voor
geschoteld om al dan niet gebruik te maken van
dit mogelijke aanbod uit Amerika. In bepaalde
gevallen werden de overtollig geworden
Harvards zelfs voor minder dan S 3.000.- aan
geboden. Het in vergelijking met de "Fokkers
aanbieding ontstane prijsverschil tussen
"nieuwbouw" en "dump" was nu zó groot ge
worden. dat men moeilijk een dergelijk aanbod
kon negeren! De Legerluchtmacht was nu even
wel contractueel aan "Fokker" gebonden en
moesten daarom wegen worden gezocht om de
gesloten overeenkomst op elegante wijze te
annuleren. Daartoe werden begin december
1947 met het Ministerie van Handel en
Nijverheid diverse voorstellen bediscussieerd
om voor "Fokker" een financieel gezien zo
redelijk mogelijke oplossing te vinden, zonder
dat deze voor de Nederlandse Staat nadelige
gevolgen zou opleveren. Daarbij moest van
regeringswege onverkort worden vastgehouden
aan de wens om de noodlijdende Nederlandse
vliegtuigindustrie in de wederopbouw finan
cieel en materieel alle steun te verlenen.
Het gezamenlijk ministerieel overleg leverde
verrassend snel concrete resultaten op.
Overeengekomen werd om een nieuw concept
contract met Fokker op te stellen. Het belang
rijkste verschil met het voorgaande nieuwbouw-
contract was dat Fokker in plaats van zelf toe
stellen te bouwen met de door Economische
Zaken ter beschikking gestelde dollars de sur-
plus-Harvards in Canada zou opkopen. Na ver-
Een formatie Havards, in de vijftiger jaren een zeer bekend verschijnsel
20