z
jes waren, zodat dan 'op kompas' moest worden
gevlogen. En dat kon verrassende resultaten
geven, daar in die tijd de kompassen, zeker in
Afrika, nooit of niet erg goed waren gecorri
geerd. Dickie Richardson besloot daar wat aan
te doen. En zodoende groeide zijn interesse voor
de navigatie. De R.A.F. had er wel een handlei
ding Air Pilotage voor, maar die gaf onvoldoen
de soulaas.
Toch was er in de jaren dertig vanwege de lange
afstandsvluchten meer interesse voor het navi
geren van vliegtuigen gekomen. D.C.T. Bennett
van de British Overseas Airways, de man die in
WOU de Pathfinders van de R.A.F. zou com
manderen, had voor de burgerluchtvaart een
goed boekwerk geschreven, de Complete Air
Navigator. Dat kreeg meteen de belangstelling
van R.A.F.mannen die voornamelijk vliegboten
vlogen. Voorts moedigden 'observers' van de
Fleet Air Arm van de Royal Navy en mannen
van de koopvaardij, die bij de R.A.F. dienst
hadden genomen, het beter aanpakken van de
luchtnavigatie aan. 'Observers' werden beter
opgeleid en ook vliegers konden die opleiding
volgen. En de hele goeie konden zelfs een cer
tificaat van 'Special(ist) navigator' halen.
Daartoe behoorde ook Dickie Richardson.
Dick Richardson kreeg na een vliegende func
tie een stoel op het Air Ministry en besloot met
zijn vriend Chilton (later air marshal) het navi
geren speciaal voor vliegers in de R.A.F. met
verve te propageren. Dat was echter niet een
voudig, want de R.A.F. was 'a pilots Airforce'.
De jachtvliegers waren de crème van de R.A.F.
Die moesten de meeste doodsverachting in zich
hebben. Hun houding werd nog eens gestimu
leerd, doordat men toen van oordeel was dat
bommenwerpers altijd hun doelen konden
bereiken, hetgeen werd uitgelegd als 'the bom
ber always comes through'. Naar het oordeel
van de jachtvliegers werden vliegers van bom
menwerpers nogal als 'second rate' beschouwd
en ieder ander die bemanning was werd 'neces
sary ballast' genoemd. Aldus moest tegen heel
wat tegenstand worden opgebokst.
Wat echter hielp was dat Dickie werd opgeno
men in de redactie van het blad TEE EMM, het
blad waarin pilot officer Prune tekortkomingen
van vliegende bemanningen op satirische wijze
aanpakte (zie Nieuwsbrief 46).
Juist omdat de bommenwerper diep boven vij
andelijk gebied moest kunnen penetreren, of
een maritieme verkenner lang over zee verbleef,
was goede navigatie van groot belang. En geluk
kig zag de R.A.F. leiding dat uiteindelijk ook in.
De Tweede Wereldoorlog was intussen uitgebro
ken. Veel te vaak werden door slechte navigatie
doelen aangevallen, die mijlen van het eigenlij
ke doel lagen. Erger nog, vele vliegtuigen raak
ten de weg kwijt!
Bij het tot stand komen van het Empire Training
Scheme, waarbij de R.A.F. van een enkele
100.000 man moest uitgroeien tot meer dan
twee miljoen man in een paar jaar tijd, was het
hoognodig de opleidingen te optimaliseren,
zeker ook de opleiding tot 'observer', sedert
medio 1943 'navigator' genoemd. Die werd ver
beterd, instructeurs uit de zeevaart werden aan
getrokken en betere tekstboeken waren nodig.
Dat leidde ertoe dat Dickie Richardson met een
team in de lente van 1940 opdracht kreeg een
handboek voor de luchtnavigatie te schrijven.
Dat werd de befaamde AP 1234, het blauwe
boek dat van hem de bijnaam kreeg "MAN IS
NOT LOST" en dat gemeengoed werd bij R.A.F.
22
Vickers VALENTIA