SCHEEPSLUCHTAFWEER IN DE TWEEDE WERELDOORLOG In het artikel 'Bommenwerpen en richtkijkers in de Tweede Wereldoorlog' kreeg u een inzicht in hoe vliegtuigen hun aanvallen deden. Hieronder wordt enigszins ingegaan op de luchtafweer van schepen in die oorlog. Dat betreft dan niet vliegtuigen ter bescher ming van de vloot. Hoe het begon Reeds in de Eerste Wereldoorlog werden soms luchtaanvallen op schepen gedaan. Van een georganiseerde scheepsluchtafweer was eerst geen sprake. Bij de eerste aanvallen hadden bemanningen met verbazing naar zo'n aanval gekeken, die veelal zonder effect was, omdat de juiste bommen e.d. ontbraken. Bij het organise ren van de luchtafweer werd o.m. gebruik gemaakt van de ervaringen die in de oorlog te land werden opgedaan. Dat betekende in eerste instantie dat schepen geweerschutters in gelid in actie konden bren gen om met salvos een vijandelijke luchtaanval af te slaan. Dat steunde het moreel. Daarnaast kregen schepen steeds meer mitrailleurs aan boord met gevolg dat de aanvallen van grotere hoogten kwamen. Daarom werd licht kaliber geschut gemodificeerd een veel hogere elevatie te geven dan de gebruikelijk 30 tot 40 graden. In het interbellum kwam de luchtafweer voor schepen pas goed tot ontwikkeling. Die leek parallel te lopen met de strijd die er was tussen aviateurs en artilleristen en die zich uitte in gekrakeel over het belang van vliegkampschip en slagschip. Daarbij putten de vliegers zich uit in het propageren van 'air power' over zee, ter wijl de 'gunners' geloofden van ieder oorlogs schip een zwaar gepantserd, onzinkbaar stekel varken te maken, volgepropt met luchtafweer van diverse kalibers. Zware luchtafweer Voor afweer op afstand met zwaarder geschut (gewicht per granaat gg) kreeg de secundaire batterij van grotere schepen een elevatie tot ca. 85° (effectieve hoogte en bereik hierna eerst weergegeven, en er na met elevatie van 45°). Voorts werd vuursnelheid (schoten/minuut) ver groot. Daarnaast kwamen aparte luchtafweer- batterijen. Enige voorbeelden Land Caliber Gewicht per granaat Effectief tot Schoten per min. VS 12,7 cm 25 kg gg 14000 tot 18000 m 15 - 20+ VK 12 cm 22 kg gg 16000 tot 20000 m 10-15 VK 10,2 cm 14 kg gg 10000 tot 19500 m 12-16 Japan 12,7 cm 23 kg gg 16000 tot 18500 m 6-10 Japan 10 cm 13 kg gg 21000 m 15-20 Duitsland 10,5 cm 15 kg gg 19000 m 15-18 Duitsland 8,8 cm 9 kg gg 18500 m 10-15 Italië 9 cm 10 kg gg 17500 m 30 25

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Nieuwsbrief Militaire Luchtvaart Museum | 2000 | | pagina 25