Andere marines hebben ook dergelijke opstel
lingen op hun schepen geplaatst..
Intussen werd het grotere kaliber kanon steeds
meer vervangen als hoofdwapen door geleide
wapens, niet alleen om tegen oppervlakteenhe
den op te treden, zoals o.a. de Franse Exocet en
NATO-Harpoon, doch ook en vooral tegen
vliegtuigen en geleide raketten, zoals bijvoor
beeld de NATO-Sea Sparrow en Britse Seawolf.
Lichtere mitrailleurs bleven in een bundelop
stelling aan boord.
In Nederland werd ontwikkeld de geheel radar
bestuurde Goalkeeper, die met zijn 30 mms
4200 schoten per minuut kan afvuren en in
staat moet zijn vanaf een afstand van 2000 m
zelfs een aankomende granaat te treffen Dan is
er de Amerikaanse Falanx met een bundel van
20mm lopen, die wat minder prestaties heeft.
Intussen hebben enige conflicten lessen
geleerd. Het conflict over de Falkland-eilanden
toonde aan dat de Britse schepen niet opgewas
sen waren tegen de aankomende Argentijnse
aanvalsvliegtuigen. De Seadart raket bleek te
traag. Er was nog een Seacat, die met het oog
werd gericht en slechts een enkel schip had
juist de eerste Seawolfs luchtafweerraketten
gekregen. Mitrailleurs hebben ook toen nog op
de aanvallers treffers geboekt. Voorts kwam uit
dit conflict naar voren, dat voor het kustbom-
bardement kanons van liefst groot kaliber, zoals
de 10,4 cm of zelfs meer nodig zijn.
Dat de USNAVY tijdens de Golfoorlog daarvoor
twee zware slagschepen van de Missouri-klasse
gebruikte, die tevens waren uitgerust met kruis
raketten, geeft een indicatie van hun belang in
dergelijke omstandigheden aan.
Sedert er geen Koude Oorlog meer is en men
zich vooral richt op VN- taken, heeft de waarde
van de eeuwenoude vuurmond, in zeer gemo
derniseerde vorm tot op een zekere hoogte zijn
belang behouden. In de Tweede Wereldoorlog
speelde hij echter in alle verscheidenheid een
niet weg te denken rol, vooral in de luchtafweer.
Door steeds meer luchtafweer van diverse kali
bers werden aanvallende vliegtuigen gepant
serd en steeds hoger, sneller en wendbaarder
gemaakt. Om de afweer zoveel mogelijk te mij
den, kwam het tossbommen in zwang. Daarbij
ging het vliegtuig op afstand van het doel in een
duik om daarna in de richting van het doel op te
trekken en de bom via een computer te lossen.
Daarmee werd het vuur van lichtere mitrailleurs
ten dele vermeden. Gecoördineerde aanvallen
van duikbommenwerpers en torpedovliegtuigen
waren het antwoord, zeker als de schepen in
verband opereren, totdat accurate geleide
wapens in gebruik werden genomen. Ook dan
nog zullen dergelijke aanvallen de gezamenlij
ke verdediging kunnen verzadigen. Daarom is
steeds meer gezocht het platform van het aan
valswapen zo vroeg mogelijk op grote afstand
uit te schakelen en werd de afstand- en nabij-
verdediging met diverse middelen geïntensi
veerd.
In de Tweede Wereldoorlog was de luchtafweer
aan boord van schepen matig kosten- effectief
beoordeeld. Met geleide wapens is de trefkans
vergeleken met toen ondenkbaar vergroot. Die
wapens zijn echter per schot ook wel oneindig
duurder dan massa-geproduceerde munitie.
Met die nieuwe vorm van afweer is de luchtver
dediging steeds meer een zaak geworden het
platform van de aanvaller op grote afstand met
geleide wapens aan te pakken en als hij alsnog
doorbreekt met allerlei gelijksoortige middelen
neer te halen, met als slot de mitrailleur in zijn
modernste vorm.
30
