Avenger Airborn Early Warning (AEW) van MLD
om daarna Fireflies te gaan vliegen van Hr.Ms.
KAREL DOORMAN. De Koninklijke Marine
heeft ter vervanging van de Fireflies vanaf sep
tember 1953 24 Avengers TBM-3W2 (Warners)
en 54 TBM-3S2 en -3E2( Killers) via het
Amerikaanse huiprogramma (MDAP) in dienst
gehad, voornamelijk als onderzeebootbestrij
ders a/b van ons vliegkampschip. Met deze
vliegtuigen is veelvuldig geoefend, vooral in
NAVO-verband. Avengers gingen ook in 1960
met de DOORMAN mee naar Nederlands
Nieuw Guinea. In 1960/61 werden zij vervan
gen door de 2-motorige Grumman S2F-1 (S-2A)
Tracker, zodat het nogal complexe systeem van
het O B-koppel kon worden verlaten. Daarmee
ging echter wel een groot deel van de AEW-
luehtwaarschuwing verloren.
Nawoord
Het machtige industrieel potentieel van de
Verenigde Staten is de sleutel geweest voor de
overwinning van de Tweede Wereldoorlog. Dat
wordt ook duidelijk aangetoond met de ontwik
keling van boord vliegtuigen. Daarbij ging de
Amerikaanse Marine ervan uit robuuste,
betrouwbare, hanteerbare toestellen te willen
hebben tegenover het Japanse, en ook wel
Britse concept, dat het vooral op prestaties liet
aankomen.
Zonder meer kan men stellen dat Grumman-
vliegtuigen een groot aandeel hebben gehad in
het winnen van de oorlog in de Pacific.
Daarnaast mag de. eerst verguisde. Corsair van
Chance Vought ook niet onvermeld blijven en
heeft de Dauntless van Douglas als duikbom
menwerper een legendarische naam verworven.
Dat de Helldiver geen groot succes was, was
duidelijk. Toch bleef hij in productie. Dat is
meer dan eens door oorlogsomstandigheden
gebeurd onder het motto 'beter iets dan niets'.
De Britse Barracuda kan ook daartoe worden
gerekend.
Toen na de oorlog de luchtstrijdkrachten moes
ten worden ingekrompen, had men helaas te
weinig interesse, vliegtuigen voor lering der
geschiedenis te bewaren. Talloze boordvliegtui-
gen vonden een zeemansgraf, vele met amper
enige vlieguren. Andere werden buit van slo
pers. Enkele bleven door enthousiasten voor de
geschiedenis behouden. Daarbij heeft vooral de
Confederate Air Force in Texas een rol gespeeld
en andere dergelijke organisaties, die een aan
tal vliegende konden houden. In Nederland
kwam het besef daartoe door het Aviodome en
ook door het intiatief van bevelhebber lt.gene-
22
