boord een vlucht van vier Swordfishes. Op de MAC-schepen Cadilla en Macoma begon bij de MLD het 'carrier'bedrijf. De technische dienst moest alles op dek doen, ongeacht het weer. De eerste Karei Doonnan was van oorsprong een koopvaarder, in 1942 gebouwd en in december 1943 in dienst gesteld als escortcar- rier met hangar en liften, om daarna ingezet te worden op de Atlantische Oceaan en ter bescherming van convooien naar Rusland. De bovenstaande opsomming geeft aan dat de Admiralty een zeer grote organisatie nodig had om deze schepen van vliegtuigen te voorzien. Daarnaast rekende men qua bouw van de grote -en lichtere vliegkampschepen, dat de oorlog tegen Japan nog langer zou duren. Vliegend personeel werd niet alleen in het VK opgeleid, doch ook bij de USNavy en in het kader van het RAF Empire Training Scheme, o.m. in Canada. Uiteraard volgde na de oorlog een ware 'uitver koop' van vooral de lichte vliegkampschepen en werden de escortcarriers weer tot koelschip omgebouwd om zo de geweldig geleden verlie zen te lenigen. Zo werd de eerste Karei Doorman weer koopvaarder en kreeg onze Marine de tweede Karei Doorman, een licht vliegkampschip van de Colossus-klasse. De Britse Marine had gehoopt het 'carrier'tijd- perk met moderne schepen en vliegtuigen voort te zetten. Aldus kwam de Centaur- klasse van vier schepen. Centaur. Hennes. Bulwark en Albion, van ca 25000 ton geschikt voor 40 jets, terwijl zij en de al in dienst zijnde vliegkamp schepen gedeeltelijk of geheel werden gemo derniseerd met hoekdek, stoomkatapult en lan- dingsspiegel. De Hawker Seafury, de Blackburn Firebrand en de Sea Hornet waren de laatste schroefjagers, terwijl het bestand naast Fireflies eerst ook de Grumman Avenger en de Douglas Skyraider (AEW) telde. Met de Westland Wyvern, Gannet en Supermarine Attacker ging de FAA het straalturbinetijdperk in en kwamen de Hawker Seahawk, de Sea Vampire en de Sea Venom. Daarna vormden de Supermarine Scimitar en Hawker Siddeley Sea Vixen, de McDonald-Douglas Phantom en Blackburn Buccaneer en tenslotte de Sea Harrier het bestand. Het helicoptertijdperk van de FAA begon met de Dragonfly, gevolgd door de Whirlwind, Wessex en Seaking, op Britse (Westland) wijze afgeleid van de Sikorsky S-51, S-55, S-58 en S-61. Plannen waren er voor een grote 'carrier', de CVA-1 van ca 55000 ton, waarin de modernste snufjes zouden worden verwerkt. De regering besloot echter de vloot in te krimpen; The British Empire' begon verleden tijd te worden Alle 'carriers' werden naar de schroothoop gestuurd of verkocht en de FAA mocht het doen met de Invincible-klasse, bestaande uit Invincible. Hennes en Illustrious van oor sprong kruisers met een vliegdek, bedoeld om de CVA-1 te escorteren. Zij vormden de platfor men voor 8 tot 10 Harrier VTOL jets en 8 Seaking helicopters, en hadden geen katapult meer, maar een ski-jump voor het afvliegen van zwaar beladen Harriers. De Invincible werd met succes tijdens het Falklandsconflict ingezet, samen met HMS Hermes, maar geen van beide had enige vliegtuigen voor vroege radarwaar schuwing. Aldus werd een groot risico genomen en speelde 'British luck* een grote rol. Het tij is echter aan het keren. De Invincible klasse werd weldra te klein geacht en had niet voldoende slagkracht, werd wel geschikt geacht voor VN-operaties, maar wel uit te voeren met de nodige luchtbescherming. Intussen kwamen helicopters ook aan boord van fregatten. De Westland Wasp was de eerste, gevolgd door de Westland Aeospatiale Lynx. Momenteel is men bezig met de RAF en Army inniger samen te werken en wil men bij opera ties ook RAF- en Army helicopters embarkeren. Wetend dat een RAF Chinook helicopter geen automatisch opvouwbare rotorbladen heeft, en daardoor op een vliegdek een dwars-in-de-weg kan zijn, wil men de resp. vier -en twee uren voor het demonteren van die bladen en weer aanbrengen op de koop toe nemen. Plannen bestaan nu om twee vliegkampschepen van ca 45000 ton te bouwen, met aan boord een luchtverdedigings-, een onderzeebootbestrij-

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Nieuwsbrief Militaire Luchtvaart Museum | 2000 | | pagina 18