Ida L. Veldhuyzen van Zanten:
luchtvaart met een vleugje charme
In oktober 2000 overleed op 89-jarige leeftijd Ida Laura Veldhuyzen van Zanten.1 Van
Zanten, sinds jaar en tlag donateur van de Stichting Vrienden van het Militaire
Luchtvaartmuseum, werkte voor de Tweede Wereldoorlog korte tijd als stewardess hij
de KLM maar vluchtte na de Duitse bezetting naar Groot-Briltaiuiië. Samen met de
Nederlands-Amerikaanse Louise Schuurman maakte zij tijdens de oorlogsjaren deel uil
van de Air Transport Auxiliary (ATA). Ook na de Tweede Wereldoorlog bleef ze actief
biimen de luchtvaart. Een portret van een markante vrouwelijke vlieger.
Drs. P.E. van Loo
Sectie Luchtmachthistorie*
'Roots' in de Bollenstreek
In het jaar 1862 vestigde zich
een jonge landbouwer, Gerrit
Veldhuyzen van Zanten, in
Hillegom. Hoewel hij aan
vankelijk aardappelen ver
bouwde, ging hij zich spoedig
ook op de teelt van bloembol
len toeleggen. Al snel werd
dit de belangrijkste inkom
stenbron van Veldhuyzen van
Zanten. In 1900 trok hij zich
terug, en werd het bedrijf
voortgezet door zijn zoons Jan
en Gerrit jr. Laatstgenoemde was de vader van
de hoofdpersoon in dit artikel. Beide bollen-
kwekers zetten de werkzaamheden vastberaden
voort, waarbij vooral de handel met het buiten
land energiek werd aangepakt. In 1901 verwierf
het bedrijf zelfs een koninklijk predikaat.
Voortaan ging Van Zanlen's tuinbouwbedrijf als
'Koninklijke !\ederlandsche Bloembollen-
kweekerij Exporthandel, Gebroeders
van Zanten door het leven. Het bedrijf is
onder de naam 'Koninklijke Van Zanten B.V.'
nog steeds te Hillegom gevestigd.
Op 22 juni 1911 - een kleine
drie jaar nadat de eerste
vrouw, de Franse madame T.
Peltier, het luchtruim koos -
zag Ida als enige vrouwelijke
telg het levenslicht binnen de
protestantse bollenkwekers-
familie, die daarmee negen
personen telde. In 1922, Ida
Veldhuyzen van Zanten was
toen elf jaar oud, overleed
haar vader. Idas moeder, die
aan het eind van de jaren '20
stierf, zette het familiebedrijl
nog enige tijd voort met Jan
van Zanten. In 1926 werd besloten het bedrijf
om te zetten in een Naamloze Vennootschap (N.V.).
waarna zij zich terugtrok.2
Ida Veldhuyzen van Zanten bracht haar jeugd
deels door in het dorp in de bollenstreek en
deels op een kostschool in Zetten. Ze was ten
ger van bouw en Lrad nooit erg op de voorgrond:
'spreekt heel zacht en heel weinig. En zeker
nooit over zichzelf. In gezelschap is ze zelfs
bijkans verlegen' schreef luchtvaartjournalist
Henri Hegener in 1947. In het weekblad
Elsevier werden deze woorden door een neef
Hij de totstandkoming van dit artikel ontving de auteur waardevolle aanvullingen, verbeteringen en suggesties van de hierna
volgende personen: G. Casius. ing. N. Geldhof, dr. J.A.M.M. Janssen, kolonel h.d. A.P. de Jong, Commandeur vlieger b.d. H.J.E.
van der Kop, J. Smink, J.H. Veldhuyzen van Zanten, R. Vis en drs. R. de Winter.
10