uit het Gemenebest, maar ook 'females' met een Pools. Chileens of Amerikaans paspoort waren tijdens de oorlogsjaren ingedeeld bij de ATA. Met name de Amerikaanse vrouwen waren vrij behoorlijk vertegenwoordigd. Onder impuls van de al eerdergenoemde Jackie Cochran wer den nog voordat de Verenigde Staten bij de Tweede Wereldoorlog betrokken raakten, pogin gen ondernomen om in geval van oorlog ook vrouwelijke vliegers in te zetten voor andere dan gevechtsfuncties. Om haar ambities te on derstrepen wist Cochran na veel lobbyen toe stemming te krijgen voor RAF Ferry Command een Hudson-bommenwerper van Canada naar Groot-Brittannië over te vliegen. Aldus geschiedde op 17 juni 1941. Aangekomen in Albion had ze een ontmoeting met Pauline Gower die de Amerikaanse 'warm' wist te maken voor een Amerikaanse deelname aan de ATA. De Amerikaanse recordhoudster wist een kleine dertig vliegers bij elkaar te brengen. Onder hen was ook een zekere Louise Schuur man, 'een rustige, bijna flegmatieke jonge vrouw, met weelderige haardos', zoals het Nederlandse luchtvaartblad Avia haar begin 1947 omschreef.27 De jonge vrouw was een van de drie dochters van de Nederlandse diplomaat J.A. Schuurman die tijdens de oorlogsjaren onder meer werkzaam was in New Orleans en Chicago.28 Schuurman leerde in 1940 vliegen en werd vervolgens instructrice bij een vlieg- school in New York. Cochran informeerde ook bij Schuurman of ze er soms iets voor voelde om bij de ATA te worden gedetacheerd. Zij ging daarop in, met als gevolg dat de Nederlands- Amerikaanse vrouw bij de eerste vijf vrouwen zou behoren die vanuit de Verenigde Staten de Atlantische Oceaan naar Groot-Brittannië over staken. Schuurman toonde over aanleg te beschikken en vloog al spoedig de meest uit eenlopende vliegtuigtypen: Bij de ATA moesten allen eerst weer van den grond af aan leeren vliegen. Heel voor zichtig en grondig deden die Engelschen dat. Louise Schuurman toonde al gauw, dat ze een geboren vliegster was en zo kreeg ze van alles in handen: Spitfire, Hurricane, Typhoon. Tempest en Mustang jagers, twee- motorigen als de Wellington, Warwick, Hudson, Blenheim. Mosquito, Boston, Mitchell. Dakota en Catalina vliegbooten. Van de groole knapen ferry'de ze de vier motorige Lancaster, Boeing Flying Fortress en Liberator; de laatste vloog ze voor RAF Transport Commmand. Ze was wijders de eenige vrouw in de ATA die de groote vier motorige Short 'Sunderland* vliegboot bestuurde. Den dag vóór D-day bracht Louise juist een vliegtuig naar Zuid Engeland en zoo zag ze de heele scheeps- armada uittrekken voor de invasie van Normandië. 'n Geweldig gezicht!29 Na afloop van de Tweede Wereldoorlog vestigde Louise Schuurman zich zeer waarschijnlijk definitief in de Verenigde Staten. Daar trad zij in het huwelijksbootje met colonel John D. Landers van de USA AF. Landers, die zowel boven Zuid-Oost-Azië als boven Europa aan de luchtoorlog had deelgenomen, verwierf tijdens de oorlog de status van 'Ace'.30 Ook Ida Veldbuyzeii Van Zanten naar de ATA Ondertussen bevond Ida van Zanten zich begin 1943 nog steeds bij het Bureau Inlichtingen te Londen. De ATA verlangde voor het ferry werk ervaren vliegers, zodat Veldhuyzen van Zanten met haar tien vlieguren op motorvliegtuigen niet in aanmerking kwam. Op aanraden van Engelandvaarder, vlieger en vliegtuigconstruc teur ir. P.J.C. Vos, solliciteerde Veldhuyzen van Zanten daarop nogmaals, ditmaal echter met de vermelding dat ze inmiddels zo'n 100 vlieguren op haar naam had staan. Daarop werd ze uitge nodigd voor een proefvlucht. Maar dat werd geen succes. Veldhuyzen van Zanten over de mislukte 'sollicitatie': Ik kreeg een grote vliegbril en een leren kap op en die waaiden tegelijk, toen ik opsteeg, af. Mijn ogen gingen geweldig tranen en ik

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Nieuwsbrief Militaire Luchtvaart Museum | 2001 | | pagina 17