Van Zanten de thuisreis met de Aerovan omdat
ze geen werkvergunning konden bemachtigen
en uiteindelijk over onvoldoende kapitaal
beschikten. De Auster werd verkocht in Zuid-
Afrika. Op 'enkele noodlandingen na' verliep de
retourvlucht voorspoedig.
Zoals hiervoor beschreven, zagen sommigen
zoals Captain Harold Balfour goede kansen
voor vrouwen in de luchtvaart na de Tweede
Wereldoorlog. Spoedig na 1945 bleek dat wer
ken in de luchtvaart voorlopig nog vooral voor
het 'sterke geslacht' was weggelegd. Dal onder
vond ook Ida van Zanten. De pogingen die zij
ondernam om een loopbaan in de luchtvaart op
te bouwen verliepen moeizaam. Na haar Afrika-
avontuur keerde zij terug naar Nederland waar
ze ging sleepvliegen bij de Koninklijke
Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart
(KNVvL), die enkele seizoenen lang een tour
nee langs de Nederlandse vliegvelden maakte.
Met de oprichting van het zweefvliegcentrum op
Teriet kwam hieraan een einde. Het noopte Van
Zanten haar oude beroep, dat van maatschappe
lijk werkster, op te pakken. Vliegen werd een
hobby, eerst op Hilversum en na haar verhui
zing van 's-Craveland naar Enunen eind jaren
'70. op hel vliegveld Hoogeveen. Ook tijdens
vakanties in het buitenland bleef ze zweef- en
motorvliegen. Haar verdiensten voor de lucht
vaart en zeker ook haar voorbeeldfunctie als
vrouw in de luchtvaart bleven evenwel niet
onopgemerkt. In 1989 viel haar daarom het gou
den ere-insigne van de KNVvL voor 50 jaar
brevethouderschap ten deel.35 Tot de zomer van
1999, ze was toen inmiddels ver in de tachtig,
vloog ze nog altijd enkele malen per week in
een motor- of zweefvliegtuig. Daar is nu een
einde aan gekomen. Met het heengaan van Ida
Laura Veldhuyzen van Zanten verloor de
Nederlandse luchtvaart haar eigen 'Aletta
Jacobs'. De leuze 'niet praten, maar doen', die
vele Nederlandse luchtvaartenthousiastelingen
bekend in de oren zal klinken, was ook haar op
het lijf geschreven.
20
Noten:
De dubbele achternaam Veldhuyzen van Zanten zal in dit artikel regelmatig worden afgekort tot Van Zanten.
H.P. van den Aardweg (eindred.). Persoonlijkheden in het Koninkrijk der Nederlanden in woord en beeld.
(Amsterdam 1938). 1507.
H. Wegener. 'Ida van Zanten's Zuid-Afrika vlucht' in: Avia. VI (1947) nr. 7. 152-155 en 4Avontuurlijke pilote: Ida Laura
Veldhuyzen van Zanten 1911-2000' in: Elsevierd.d. 28-10-2000, 192. Letterlijk luidt het citaat van de neef van Ida
Veldhuyzen van Zanten: 'Maar ze bleef bescheiden en praatte weinig over zichzelf.
G. Blauwhof. Van passie tot proj'essie(Nijmegen 1998). 59.
G. Hidding. R. Lucas en C. N ij mei je r. Van fladderen tot vliegen, (Den Haag 1980). 66-69 en 'Avontuurlijke pilote: Ida
Laura Veldhuyzen van Zanten 1911-2000' in: Elsevier, d.d. 28-10-2000. 192.
H.J.E. van der Kop. Happy Landings. Merkwaardige anekdotes in de luchtvaart. (Den Haag 1997). 168 en Blauwhof,
Van passie tot professie. 34. Dit was mevrouw E. Maas-Versluijs die op 19 november 1930 bij de NLS op Waalhaven haar
A-brevel behaalde.
1 R. Strehl, Van propeller tot straalturbine. De geschiedenis van de luchtvaart. (Zwolle 1963), 188-193 en M. Dierickx,
Dwars wind. Een biografie van Anthony Fokker. (Den Haag 1997). 132.
O
L.M. Dirven en A.E. Hoiting, 'Markante vrouw in de geschiedenis van de luchtvaart' in: Aero Journaal. XII (1995) nr. 3.
23 en G. Blauwhof. Van passie tot professie. 60.
'Markante vrouw in de geschiedenis van de luchtvaart' in: Aero Journaal. XII (1995) nr. 3, 23.
II.C. Meijer en R. Vis, liet Vliegerkruis(Amsterdam 1997), 95-96.
Algemeen Rijksarchief. Ministerie van Oorlog, 2.13.75. inventaris nummer 2526, 'Verhoor van I.L. Veldhuyzen van Zanten,
Londen, d.d. 25-08-1942' en A. van Llsen, Uit de lucht gegrepen, (Bergen 1999), 167-170.