4- gang kunnen zijn gebracht, tenminste als m.i. Bloch er van Franse zijde aan had deelgenomen. Een aparte, prijzenswaardige vermelding verdient de inbreng van de Amerikanen, die op een vriend schappelijke manier in allerlei kwesties gaarne ter zijde stonden. De Fransen hebben het project op grootse wijze aan gepakt en zijn niet veel met de Franse slag te werk gegaan. En als dat het geval dreigde te zijn, was er Bloch en zijn Comité Directeur. Zou De Gaulle niet Frankrijk uit de militaire organi satie van de NAVO hebben doen gaan, dan zou het Atlantic project mogelijk niet bij de verdere ontwik kelingen zo'n Franse koers hebben gekregen. Voor ons werd de Atlantic een duidelijke politieke keuze. Politiek belang ging boven militair belang en dat heeft de MLD moeten ervaren. Dat de Atlantic bij onze MLD met horten en stoten in de lucht kwam. moet ook worden geweten aan de gang van zaken, waardoor de vliegtuigen niet tijdig konden worden geleverd en de Franse Marine daarom insprong. Het Franse boek over de Atlantic is duide lijk genoeg. Hoofdstuk VII begint met de titel: Un choix plus ou moin forcé. Of zoals een vliegtuigma ker eens zei: 'Die kist hebben de politici ons in de strot geduwd en daarom is het een uitdaging'. Daarnaast liep de organisatie van bevoorrading en instandhouding (CIGMA) eerst niet goed. Voornaamste factor was niet alleen de Franse taal, maar ook dat de Atlantic daarnaast in Nederland in feite als stiefkind leek te worden behandeld. Er is wel eens beweerd dat het falen van het stuurmecha nisme van de *257' in 1973 (bouwnr. 64) te wijten zou zijn aan opzet. Dat is een uiterst laaghartige, onzinnige gedachte. Het kan hooguit door het onbe wust falen van een technicus zijn ontstaan. Het stuursysteem was al eerder zonder problemen op andere Franse vliegtuigen toegepast. Dat de ande re Atlantic-gebruikers met een verscherpte inspectie en enige maatregelen met het vliegtuig zijn blijven vliegen, is tekenend. Dat is ook het geval toen een modificatie van onze onderzoekscommissie niet werd overgenomen. Wel werd bij de Atlantic NG het stuursysteem onderhanden genomen. Bij het aan de grond houden van de Atlantics heeft ook het thuisfront een beduidende, emotionele rol gespeeld en daarmee politici en media, maar ook wel MLD'ers beïnvloed. Intussen hebben de Atlantics I meer dan 25 tot 30 jaar gevlogen. Er is na de Atlantic NG sprake van een Atlantic III, voorzien van de modernste, veel zuiniger Amerikaanse propjets en top-apparatuur voor diver se missies, waarbij onderzeebootbestrijding en sur veillance een bijzondere plaats innemen. Daarvoor zou ook Amerikaanse steun worden ingeroepen. In hoeverre die Atlantic III inderdaad de lucht in komt, is nu nog een vraag. De Atlantic heeft als enig ont worpen maritiem patrouillevliegtuig getoond een geslaagd lange afstand patrouillevliegtuig te zijn. Noot: Schrijver was staflid van het bureau Luchtvaart van de marinestaf en van 1959 t/m 1962 in ver schillende werkgroepen van het Atlanticproject betrokken. In 1967 was hij hoofd Bureau Luchtvaart, in 1968 t/m 1970 hoofd Bureau Plannen van de marinestaf. Bronnen: NATO's firstborn: The Atlantic, lezing Bloch voor R. Aeronautical Society, 1963; le Breguet Atlantic, Baillot d'Estivaux en Duchesne, Nouvelle Editions Latines, 1994, Parijs: 70 jaar marineluchtvaartdienst. Geldhof, Eisma, Leeuwarden 1987; Orions3B vs. Atlantic juli 1967; Onderzoeksrapporten, diverse krantenknipsels, gesprekken en eigen ervaringen. Met bijzondere medewerking van ing. N. Geldhof. 20

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Spinner | 2001 | | pagina 20