Officier MSD der 2e klasse W.F. Spangenberg, col. IMH.
de vliegkampbemanning uit haar slaap opgeschrikt
door zwaar motorgedreun. Al snel bleek dit afkom
stig van formaties op grote hoogte passerende vlieg
tuigen. Gezien hun noordwestelijke vliegkoers werd
verondersteld, dat het hier een grote aanval van
Duitse bommenwerpers op Engeland betrof. In ieder
geval moest worden geconstateerd, dat het lucht
ruim van het neutrale Nederland op wel heel grove
wijze door een der belligerenten werd geschonden!
Om circa twee uur werd daarom uit voorzorg over
gegaan tot het onmiddellijk bemannen van alle aan
wezige luchtdoelbatterijen. Nog geen uur later wer
den de angstige voorgevoelens van de vliegkampbe
manning bewaarheid, toen vreemde vliegtuigen
laag boven water scherend in het Marsdiep magneti
sche mijnen aan parachutes lanceerden. Terwijl ze
daarna op korte afstand ude Mok" passeerden, werd
het vuur op de indringers geopend. De begeleidende
jachtvliegtuigen, die inmiddels als Messerschmitts
werden herkend, gingen hierop direct ten aanval.
Gelukkig vielen géén slachtoffers onder de stuksbe
manningen. Het was nu overduidelijk dat het Duitse
Rijk zonder enige voorafgaande oorlogsverklaring
ons land had aangevallen! Pas om half acht *s och
tends, nadat het marinevliegkamp "de Kooij" bezui
den Den Helder de eerste zware luchtaanval had
doorstaan, kwam het officiële bericht af dat
Duitsland en Nederland in staat van oorlog verkeer
den.
Ongel ij ke strijd
Ruw geconfronteerd met alle plotseling uitgebroken
geweld liep de "Mok"-bemanning aanvankelijke iet
wat verdwaasd rond, niet goed wetend wat te doen.
In deze - overigens begrijpelijke - toestand van verbij
stering over deze onverhoedse aanval kwam echter
al spoedig verandering. De in hevigheid toenemende
luchtaanvallen van de Luftwaffe op "de Kooij" bete
kenden, dat ook "de Mok" binnen de kortste keren
eenzelfde lot zou ondergaan. In allerijl werden daar
om langs de kom loopgraven aangelegd. Bovendien
werden ter versterking van de luchtdefensie nog
zeven extra mitrailleurs aan zowel de oost- als de
westzijde van het vliegkamp opgesteld. Met de bedie
ning hiervan werden de op het kamp aanwezige
leerlingen-vlieger, allen nog jonge kerels in de leef
tijd van 20 tot 25 jaar. groepsgewijs belast. In de
daaropvolgende oorlogsdagen hebben zij zich met
elan van deze taak gekweten.
In de vroege ochtend van de 10e mei werden alle
aanwezige vliegtuigen startgereed verspreid binnen
de kom afgemeerd. Deze voorzorgsmaatregel heeft
overigens nauwelijks effect gehad. Toen het vlieg
kamp op "luilak"-zaterdag zijn eerste luchtaanval
kreeg te verduren, werden al meteen twee ^"-vlieg
tuigen tot zinken gebracht. Op de Eerste en Tweede
Pinksterdag werden vervolgens alle resterende leskis
ten door de Luftwaffe-jachtvliegtuigen met mitrail-
leurvuur uitgeschakeld. Tussen de talrijke luchta-
larms door werd die dagen stug doorgewerkt aan de
verdedigingslinies rond het vliegkamp. Achter de
opgeworpen luchtdoelafweerstellingen werden
ondergrondse slaapverblijven gebouwd, zodat de
stuksbemanningen permanent hun posten konden
bedienen. Niet met specifieke oorlogstaken belast
marinepersoneel verdween tijdens de luchtaanval-
16