SOTJIMAS,
revolutionair monster,
in het Militaire
Luchtvaart Museum
De Museumbende overviel het
Militaire Luchtvaart Museum
In het kader van de voorbereidingen voor de ten
toonstelling 'Koninklijke Luchtmacht, 50 jaar tech
nologie en kwaliteit', restaureren medewerkers van
het Militaire Luchtvaart Museum een originele SOT
JIMAS. Enige tijd geleden is de collectie van het
Militaire Luchtvaart Museum verrijkt met dit bijzon
dere voertuig. De voortgang van het project werd tij
dens de Open Werkplaatsdagen, op 6 en 7 september
jl., aan het publiek getoond.
Van oudsher bezorgen ijsvorming en sneeuw op
start- en landingsbanen de Koninklijke Luchtmacht
in wintertijd de nodige perikelen. Nog lang werden
deze winterse ongemakken met provisorische midde
len bestreden, waarbij het banenstelsel vaak veel
schade opliep. Inventieve luchtmachtmedewerkers
op de Vliegbasis Volkel ontwikkelden in 1963-1964
een zogenaamde Sotjimas (Single Opposed Twin Jet
Ice Meiter And Snowblower). Dit is een voertuig,
voorzien van twee Derwent straalmotoren uit de
Gloster Meteor, dat jarenlang dienst heeft gedaan bij
het ruimen van sneeuw en ijs op deze Brabantse
vliegbasis.
Met het voertuig, dat op 19 maart 1964 zijn eerste
proefrit maakte, was men in staat de start- en lan
dingsbanen op spectaculaire wijze sneeuw- en ijsvrij
te maken. Na het starten van de twee straalmotoren
richtte men de blaasmonden schuin naar beneden,
zodat de krachtige, hete luchtstroom haar werk kon
doen.
De Sotjimas bleek een interessant concept te zijn dat
in de loop van de jaren *60 op andere vliegbases
werd overgenomen en zo verder werd ontwikkeld.
Het voertuig werd in 1967 gemodificeerd door vlieg
tuigfabriek Aviolanda te Woensdrecht. Vervolgens
omarmde DATIM (Depot Algemeen- Technisch en
Intendance Materieel) het concept en produceerde,
in lijn met het oorspronkelijke voorbeeld, een aantal
sneeuw- en ijsbestrijders onder de naam SIJS
(Straalturbine Ijs- en Sneeuwbestrijder).
In de loop van de jaren '80 werd de Volkelse Sotjimas
uit de roulatie genomen. Tegenwoordig worden
sneeuw en ijs hoofdzakelijk bestreden met milieu
vriendelijke chemische middelen. Medio december
opent het Militaire Luchtvaart Museum de tentoon
stelling 'Koninklijke Luchtmacht, 50 jaar technologie
en kwaliteit'. De volledig gerestaureerde Sotjimas,
oftewel het revolutionaire monster, vormt een onder
deel van deze expositie. 4-
Op vrijdag 30 mei jl. heeft de Museumbende een
bezoek gebracht aan het Militaire Luchtvaart
Museum. Voor het televisieprogramma bezoeken vijf
jongeren, de presentator 'Sipke' en de televisieploeg
regelmatig musea. De reden van de bezoeken wordt
verhuld zodat een objectieve beoordeling mogelijk is.
De musea worden beoordeeld op vijf factoren;
'Leren, Doen, Bijzonder, Uitstraling en Service'.
In oktober worden de afleveringen van het televisiep
rogramma 'de Museumbende' van de Avro hervat.
De uitzending waarin het Militaire Luchtvaart
Museum het onderwerp is, zal plaats vinden op
zaterdagochtend 27 december, om 09.20 uur. Een
herhaling van deze uitzending staat gepland op don
derdag 1 januari 2004 (nieuwjaarsdag) om 16.40 uur.
Beide uitzendingen zijn te bekijken op Nederland 3.
Hoe ons museum wordt beoordeeld zal aan het eind
van de uitzending bekend worden gemaakt. 4-
De SOTJIMAS in opbouw in een der werkplaatsen van het MLM.
7