Hans Berfelo
De bekende eerste foto van de eerste gemotoriseerde vlucht door de gebroeders
Wright op 17 december 1903 met een zwaarder-dan-lucht machine.
Ze hadden een fietsenwinkel in Dayton, Ohio,
waar ze trots op waren, toen ze hoorden van de
dood van Otto Lilienthal.
De gebroeders Wright, Wilbur en Orville, hadden
met interesse de ontwikkelingen van Lilienthal
gevolgd en besloten geld en tijd te investeren in het
bestuderen van de mogelijkheid tot vliegen.
Zij namen een van de meest vooraanstaande
Amerikaanse ingenieurs in de arm. Octave Chanute,
die al in 1894 een studie had gepubliceerd. Progress in
Flying Machines. Hij had Lilienthals studies zeer nauw
keurig gevolgd, nauwkeuriger dan wie ook in de
Verenigde Staten.
Chanute, toen al boven de zeventig, adviseerde de
twee mannen, die tijdens hun vakantie in oktober
1900 op de winderige stranden van Kitty Hawk,
North Carolina, een zweeftuig, met een spanwijdte
van 17 voet testen. Geïnspireerd door succes gingen
ze het jaar daarop naar een grote zandheuvel. Kill
Devil Hill, ongeveer 4 mijl van Kitty Hawk, om zweef-
tuigen te testen die groot genoeg waren om het
gewicht van een man te dragen. De testen verliepen
desastreus. Dit ontlokte Wilbur de uitspraak:
"Nobody will fly for a thousand years". Desondanks
gaven ze niet op. Integendeel, ze verdubbelden hun
inspanning. Bij het testen van vleugelmodellen
gebruikten ze een primitieve windtunnel en maak
ten vorderingen met de draagmogelijkheden van
verschillende vleugelprofielen.
Ondertussen werkten ze aan de constructie van een
lichte gasmotor.
In september 1903 waren ze terug bij Kill Devil Hill.
De nieuwe machine, "Flyer" gedoopt, de handels
naam van hun fietsen, was gereed. Het was gemaakt
van hout en linnen, bijeengehouden door een struc
tuur van kabels, met een kleine motor, waarvan door
middel van fietskettingen twee propellers werden
aangedreven.
De voorbereidingen voor deze tests hadden erg lang
geduurd en over een aantal dagen zou het kerstmis
zijn.
Eindelijk, op 17 december 1903, was alles gereed. Het
was 10.35 uur in de ochtend, vijf kleumende toe
schouwers waren, naast de gebroeders Wright, aan
wezig. Zij trotseerden de ijzige wind, die met 20 mijl
per uur waaide. Ze starten de motor, schuddend
door het draaien van de propellers werd het toestel
tegengehouden door een kabel van een houten baan
die ze hadden geconstrueerd. Op de kreet "Go!", acce
lereerde de machine, schokte, begon te stijgen als
een lompe vogel met reusachtige witte vleugels en
maakte een "sprong" van ongeveer 120 voet. Succes!!!
Ze probeerden het opnieuw, eenmaal, tweemaal,
driemaal. Bij de vierde keer steeg de Flyer op tot
enkele voeten boven de grond en vloog 852 voet in
59 seconden, maar met 27 mijl per uur tegenwind
zou dat overeenkomen met een kwart mijl door de
lucht.
Het wonder was geschied. Een zwaarder-dan-lucht-
machine, aangedreven door zijn eigen motor, had
zichzelf en zijn piloot opgetild van de grond, gevlo
gen en veilig geland.
Het was 17 december 1903. 4-
8
'Oo JR^V