op Tji
lilitan
leven bij de
Doorsnedetekening van de
romp van een Martin WH-
3/3A. De stuiterende vijfhon
derd kilo bom sloeg net onder
de plaats van de achterste man
weer tegen de romp.
Doorsnede WH-3: Glenn
1. Martin Co, opnieuw gete
kend door Gerard Casius.
geschoten, maar één evenement staat me nog goed
voor de geest.
Een nogal actieve reserve luitenant-waarnemer
kwam op het idee om de bomrekken en het afwerp-
mechanisme eens wat meer op de proef te stellen.
We hadden in ons bommen- en munitiedepot een,
naar ik meen, 500 kg zware oefenbom van beton. Dit
monster werd op een daarvoor bestemd karretje,
waarvan we er een paar hadden, geladen. Met een
lier ging dat. Toen naar het vliegtuig waar we het
ding met veel heen en weer duwen en trekken ten
slotte in de bommenruimte opgehangen kregen. Het
was de bedoeling om de kist op te laden tot oorlogs-
GM bommenruim naar achter kijkend. Achter de opening de
plaats van de tweede bestuurder. Op de bommen staat:
"P.W.2-37", waarschijnlijk betekenend: Pyrotechnische
Werkplaats, februari 1937. Bommen werden in Indië zelf
gemaakt. Foto: SLH, Collectie Patist.
sterkte, zal ik maar zeggen en dan de oefenbom
ergens op een afgelegen plek van het vliegveld te
laten vallen. Het was dus een algemene performance
test.
Hulscher was de vlieger en ik was tweede bestuurder,
zodat ik kon zien wat er in de bombbay gebeurde,
want ik zat daar ongeveer twee meter achter de bom.
De start ging prachtig, even rondvliegen en toen de
eerste run. Nou waren er, dacht ik, 3 of 4 manieren
om de bom af te gooien, single, selective, salvo en
jettison in mijn herinnering, anyway, we deden run
after run. probeerden alle manieren maar de bom
bleef hangen. We besloten dan maar weer te gaan
landen.
Nauwelijks hadden we de grond geraakt of Boem
het rotding viel, door de bomdeuren heen, kaatste
terug van de grond en sloeg recht door de buik van
het vliegtuig, een kist met munitie aan diggelen, de
tweede-bestuurders zitplaats van onder mijn achter
ste vandaan. Ik kon me gelukkig aan de radio vast
grijpen en bleef daar hangen tot de zaak tot stilstand
was gekomen. Zware schade aan de romp natuurlijk
en toen ik veertien dagen daarna bruidegom was, zat
ik nog onder de blauwe plekken.
Ton Hartevelt
GM bommenruim naar
voren kijkend. Als de
bommendeuren opengingen
keken de telegrafist en de tweede bestuurder-lucht-
schutter door deze gapende opening naar buiten. De
bommenruimdeuren konden door het gewicht van de
bom openklappen. Foto: SLH, Collectie Patist.
17
