Een door de Japanners op Java veroverde Indische Buffalo werd in Tokyo als oorlogstrofee aan het publiek getoond,
foto: Sectie Luchtmacht Historie
maar heeft ook als land-based toestel grote successen
geboekt. Ook de Zero dankte zijn prestaties aan een
zeer licht uitgevoerde constructie en het weglaten
van bepantsering en zelfdichtende benzinetanks. De
maximum snelheid van 530 km/uur was vrijwel
gelijk aan die van de 1200 pk Buffalo, maar in stijg-
snelheid was bij verre de meerdere (7? minuut naar
6000 meter). Hij blonk met name uit door een groot
vliegbereik van bijna 1200 mijl (ruim 1800 km), dat
met extra tanks zelfs kon worden opgevoerd tot
ruim 1900 mijl (3100 km). Dit stelde de Japanse mari
ne in staat om hun bommenwerpers over lange
afstanden, bijvoorbeeld van Kendari naar Soerabaja,
te laten escorteren door Zero's, die dan nog voldoen
de gevechtstijd overhadden om grote schade aan te
richten aan lucht- en gronddoelen. Kenmerkend was
bijvoorbeeld dat de ML enkele malen verkenningen
heeft laten uitvoeren ten zuiden van Java om het
Japanse vliegdekschip op te sporen "waar al die
Zero's toch wel vandaan moesten komen"! Men besef
te niet dat de Zero's zo'n geweldig bereik hadden en
regelrecht van Borneo en Celebes opereerden. Een
heel belangrijk aspect van de Zero was de bewape
ning, die bestond uit twee 7,7 mm mitrailleurs en
twee 20 mm kanonnen. De vuurkracht van zo'n
kanon was natuurlijk dodelijk als een Zero je een
maal te pakken had. De Zero was voor de Indische
vliegers een grote en slechte verrassing, mede omdat
het toestel werd gevlogen door piloten met gevechts
ervaring in China.
Toch moeten we ons afvragen of we inderdaad zo ver
rast hadden moeten zijn. De eerste pre-productie
Zero's werden in juli 1940, anderhalf jaar vóór de
aanval op Pearl Harbor dus, al naar China gezonden.
Zij behaalden daar veel succes, maar toch werden er
twee neergehaald door Chinese luchtdoelartillerie en
werden de wrakken grondig onderzocht. Door af te
gaan op de inhoud van de benzinetanks, inclusief
droptanks, cylinderinhoud van de motor, gewicht en
dergelijke gegevens kwamen de Chinezen tot een
opmerkelijk accurate analyse van de prestaties van
de Zero. Een rapport met deze gegevens werd naar
Singapore gestuurd, maar werd bij de RAF over het
hoofd gezien in de grote hoeveelheid inlichtingen
die binnenkwam. Wellicht ook werd er simpelweg
geen geloof aan gehecht, de populaire overtuiging
was dat de Japanners niet met snelle vliegtuigen
overweg konden en natuurlijk had men van het tech-
30
