30°NB-14o°wl
•en toen ei.
Smg /1et heientaai mis
van de restauratie is in foto's vastgelegd. Naast een
boeiend boek om te lezen over de geschiedenis is
het daarmee ook een aardig kijkboek geworden. De
parallel met het vliegtuig ligt daarmee voor de
hand: een varend vliegtuig en een vliegend vaar
tuig.
Coert Munk
3 0 N B - 14 0 W L
Hein Koudijs, 30°NB - 140°WL ...en toen ging het
helemaal mis. De tragische ferryvlucht van een
Nederlandse bommenwerper. Uitgegeven door
Stichting Duke of Brabant Air Force,
Eindhoven, 2004. ISBN 90-808155-1-9: 75 pagi
na's, 46 foto's en afbeeldingen.
Dit boek is een nauwgezette analyse van de
crash van de ML-KN1L B-25D Mitchell N5-191
tijdens de ferryvlucht van Californië naar
Australië.
Op basis van documenten en getuigenver
klaringen van de enige overlevende en de
bemanning van een wachtschip wordt door
de auteur stap voor stap de voorbereidin
gen, het vertrek, de vlucht, de crashlan-
ding en de reddingspogingen door het
wachtschip nagegaan. Daarnaast wordt
gezocht naar de oorzaak van de noodlan
ding: het falen van het overpompen van benzine van
de bomb bay droptank naar de vleugeltanks. Hierbij
wordt uitgebreid ingegaan op de werking van het
(ferry)brandstofsysteem van de B-25.
Door steeds commentaar te leveren en vragen te stel
len na alinea's uit de getuigenverklaringen, draagt
de auteur bij aan het denken over dat onderdeel en
voorkomt hij dat het verhaal als een stuk droge tekst
kritiekloos wordt geconsumeerd. Het laat je ook ver
baasd staan over de vermeend naïeve houding van de
bemanning van het wachtschip. De auteur stelt, na
alle vragen en analyses, dat we misschien wel te diep
graven en dat er eenvoudige verklaringen voor de
crash te vinden zijn. Daarop brengt hij zijn veronder
stelling te berde.
In de Appendices worden de documenten en getui
genverklaringen integraal afgedrukt. Bij moeilijk
leesbare documenten zijn deze daarnaast, in heden
daags schrift, letterlijk overgenomen.
Het boek is een uitgebreid document geworden over
slechts één voorval met een B-25. Toch geeft het een
goede indruk van de organisatie van de ferryvluch-
ten en de stress die daarbij komt kijken. Dat we er
maar één zijn kwijtgeraakt, zegt iets over de vakbe
kwaamheid van de bemanningen en ook over een
hoeveelheid geluk die je onder die omstandigheden
toch ook moet hebben.
30°NB - 140°WL ...en toen ging het helemaal mis kost
17,50 en is verkrijgbaar bij de Duke of Brabant Air
Force.
Hans Berfelo
History and Units of the United
States Air Force in Europe
Onder deze titel heeft Henk Scharringa een CD-ROM
het licht doen zien. Henk, al vanaf het begin "Vriend"
van het museum, is al sinds mensenheugenis geinte-
28
Hein Koudijs
I