ding in vijandelijk gebied de bommenrichter het
apparaat kon vernietigen.
Carl L. Norden. de uitvinder van deze revolutionaire
bommenrichtkijker, werd in april 1880 geboren in
Semarang op Java, waar zijn vader in zaken was.
Kennelijk zwierf de familie nogal wat rond. want
zijn scholing ontving hij in Beek. Nijmegen.
Barneveld en Apeldoorn. In 1904 verhuisde hij naar
de V.S.. maar hij bleef Nederlander in hart en nie
ren. zoals bij het zeifin 1944 uitdrukte tijdens een
galadiner waarbij hem de Holley medaille van de
American Society of Mechanical Engineers werd uit
gereikt. Hij ontving deze onderscheiding voor zijn
Norden Bombsight, omschreven als "een groots en
uniek voorbeeld van een geniale uitvinding, dat een
tijdig en groot openbaar nut heeft opgeleverd".
In 1920 ontmoette Norden een uit Zwitserland
afkomstige New Yorker. Theodore H. Barth, die in
zijn kelder thuis experimenteerde met richlkijkers
en dergelijke. De twee voelden elkaar direct aan en
uit hun samenwerking ontstond de Norden kijker,
die uiteindelijk door de Amerikaanse Marine werd
geaccepteerd. Het Norden Bombsight werd als zo
geavanceerd beschouwd dat de Amerikanen, toen
in 1941 een 'ruil' van technologie plaatsvond met
de Britten waarbij de VS o.a. voorbeelden ontvingen
van de RR Merlin motor, radarapparatuur en gege
vens over de Whittle straalmotor, het Norden appa
raat op verzoek van de US Navy toch niet voor de
RAF vrijgaven!
De Militaire Luchtvaart van het KNIL heeft - moge
lijk als enig niet-Amerikaans luchtwapen - toch
korte tijd de Norden Bombsight ter beschikking
gehad. Dit kwam omdat de in februari en maart
1942 vlak voor de val van Java als 'noodleverantie'
ter beschikking gestelde B-25C Mitchell bommen
werpers, direct uit de productie van de
Amerikaanse luchtmacht werden betrokken en
deze machines waren uitgerust met de Norden. De
fout werd echter snel hersteld en de ML moest het
verder met Sperry bombsights doen!
Carl Norden stichtte de Carl L. Norden Incorpora
ted, een firma welker naam angstvallig uit de vakli
teratuur werd gehouden zodat de locaties waar de
bommenrichtkijker werd gefabriceerd geheim ble
ven. Hij droeg zijn patenten voor het symbolische
bedrag van één dollar over aan de Amerikaanse
regering.
Behalve bommenrichtapparatuur had hij ook diver
se uitvindingen gedaan betreffende katapultinstal
laties waarmee drijvervliegtuigen van oorlogssche
pen werden gelanceerd en ook betreffende deklan-
dings 'arrester-gear'.
Deze kennelijk geposeerde foto toont hoe het geheime
Norden bombsight altijd werd bewaakt,
foto: Nat. Archives RG 80 via G. Casius.
Carl Norden's uitvindingen hadden hem natuurlijk
geen windeieren gelegd en hij was van plan om na
de bevrijding van Nederland "iets voor zijn vader
land te doen". Hij was zeer begaan met het lijden
tijdens de hongerwinter en zag zijn uitvindingen
als zijn persoonlijke bijdrage aan de bevrijding van
ons land. Het is ons niet bekend of hij dat plan
heeft kunnen uitvoeren.
Gerard Casius
De USAAF was erg voorzichtig met informatie over bomb
sights, getuige deze oude B-18A op Midland, Texas in 1942,
waarbij de richtkijker netjes is weg-geretoucheerd.
foto: via G. Casius.
16
