Militairen aan het hof
4-
De geschiedenis van het Militaire Huis 1849 - 2005
Het Militaire Huis staat de leden van het
Koninklijke Huis al meer dan anderhalve eeuw ter
zijde bij de uitoefening van hun werkzaamheden.
Sinds 1849 maken officieren van het Militaire Huis
deel uit van de hofhouding. Het zilveren regerings
jubileum van Koningin Beatrix vormde een uitgele
zen aanleiding om de geschiedenis van het
Militaire Huis integraal vast te leggen. In Militairen
aan het hof. De Geschiedenis van het Militaire Huis 1849
2005 heeft het Nederlands Instituut voor Militaire
Historie voor het eerst gedetailleerd beschreven wie
deze adjudanten en ordonnansofficieren waren en
welke taken zij verrichtten. Op vrijdag 16 december
j.l. bood minister van Defensie H.G.J. Kamp op
paleis Huis ten Bosch het eerste exemplaar van
Militairen aan het hof aan Koningin Beatrix aan.
De wijze waarop de verschillende staatshoofden de
militairen aan het hof tijdens hun regeerperiode
hebben ingezet, vormde het uitgangspunt bij het
schrijven van de geschiedenis van het Militaire
Huis. Koning Willem III meende aan het begin van
zijn koningschap nog dat hij daadwerkelijk het
opperbevel over leger en vloot bezat. Weldra ont
dekte hij echter dat het oppergezag slechts een sym
bolische betekenis had. Voor zijn adjudanten en
ordonnansofficieren betekende dit hun definitieve
overstap van de krijgsmacht naar de hofhouding;
hun militaire carrière speelde zich geheel af aan
het hof. Onder Koningin-regentes Emma zette deze
ontwikkeling zich voort, al verzette zij zich hevig
tegen pogingen vanuit de politiek om greep op
haar officieren te krijgen. Koningin Wilhelmina
was de eerste vorst die haar officieren weer naar de
troepen stuurde. Na de Tweede Wereldoorlog brak
zij bovendien met de gewoonte om adjudanten en
ordonnansofficieren uit adellijke kringen te selecte
ren. Zij gaf de voorkeur aan militairen die zich op
vaderlandslievende wijze hadden onderscheiden.
Tijdens de regeerperiode van Koningin Juliana
behoorden de adjudanten van het Militaire Huis
vrijwel allemaal tot de staf van de Inspecteur-
Generaal, een functie die speciaal voor Prins
Bernhard in het leven was geroepen. Tegenwoordig
zijn de adjudanten van het Militaire Huis hoogop
geleide officieren die voor enkele jaren door het
Ministerie van Defensie bij het hof worden gedeta
cheerd om Koningin Beatrix op professionele wijze
bij de uitoefening van haar ambt te assisteren. Dit
alles gebeurt onder het devies van het Militaire
Huis: Trouw, Dienstwillig en Waakzaam'.
Militairen aan het hof De geschiedenis van het Militaire
Huis 1949 - 2005 door Jeoffrey van Woensel.
Uitgegeven door Boom, Amsterdam. 188 pagina's,
23 x 24 cm, fullcolour, rijk geïllustreerd. ISBN 90
8506 228 4. Prijs Eur 29,50. Verkrijgbaar bij
Nederlands Instituut voor Militaire Historie.
29