maar boven een kunstmatig landschap, en dan heb
ben ze nog dat rare effect dat je jezelf op de rug zit te
kijken terwijl je vliegt. Maar bij computerspellen is
dat wel vaker zo - dat je de hoofdpersoon, die je dus
zelf bent. op de rug ziet. dus ik denk dat ze dat nor
maal vinden. Als dit soort mensen vlieglessen gaat
nemen vragen ze waarschijnlijk aan de instructeur
waarom ze zichzelf niet voor zich uit zien vliegen.
Ik denk eigenlijk dat dit de dichtste digitale benade
ring is van vliegen: Google Earth. Een programma
van de zoekmachine Google waarin je vrijelijk kunt
navigeren in satellietbeelden van grote delen van
onze eigen wereld en in 3D-kopieën van iets minder
grote gebieden zoals sommige Amerikaanse steden.
Je kunt vliegen zo hoog en zo laag als je wilt, zo
snel als je wilt. overal waar je wilt en wanneer je
wilt. in een wereld die zo realistisch is als de stand
van de techniek toelaat. En dat zonder dat je regels
hoeft te kennen, zonder datje moet weten hoe je
een bepaalde machine bestuurt (al weet ik wel dat
daar voor sommige mensen nou juist de aardigheid
zit), en zonder een rare pop voor je neus.
Google Earth, voor Jan met de Pet is dit qua vliegen
voorlopig het mooist haalbare als een retourtje met
Onur air naar Zuid-Turkije niet mooi genoeg is.
Vliegen en digitaal realisme, dames en heren, ik
heb het maar even in burgermansperspectief
geplaatst. Ik had er natuurlijk allerlei computer
games bij kunnen halen waarin het militaire
element een rol speelt, maar dan zouden aspecten
als strategie en reactiesnelheid hebben afgeleid van
waar het vandaag om gaat: de digitale beelden.
Tot voor een paar jaar kon je twee soorten afbeel
dingen hebben van vliegmachines in actie: foto's,
waarbij je nooit exact alles in de hand hebt (tenzij
je een toestel in een achtergrond monteert), en
schilderijen, waarbij je altijd concessies doet aan de
mate van detail. De digitale techniek heeft daar
bijna letterlijk een nieuwe dimensie aan toege
voegd. Elke actie, elke samenstand van toestellen,
onder elke hoek en met elke denkbare achtergrond,
één uit de fantasie of uit de realiteit, kan worden
gemaakt met vrijwel oneindig detail.
En er is niet zomaar één vorm van digitaal schilde
ren. Ik weet niet of u het zult kunnen zien aan de
werken die hier bij elkaar zijn gebracht, maar de
ene kunstenaar werkt heel anders dan de andere.
De een. John Wallin Liberto. is een schilder, met
bij wijze van spreken een digitale kwast, en de
andere. Ronald Olsthoorn en Wiek Luijken. zijn
bouwers, die digitale modellen bouwen en die dan
in een digitale omgeving neerzeten. Experts kun
nen vast wel zien welke techniek is gebruikt, maar
voor leken op dit gebied telt het resultaat, en dat is
in beide gevallen indrukwekkend kan ik u melden.
Aardig is nog om te vermelden dat deze hele exposi
tie niet bij elkaar gebracht had kunnen worden
zonder andere digitale technieken, met name die
van internet. De artiesten zijn via de e-mail bena
derd, het overleg is via e-mail gevoerd en de werken
zijn niet hierheen verscheept maar via ftp - een
techniek voor het transporteren van bestanden -
digitaal bezorgd en vervolgens hier afgedrukt. Dat
kan Joop den Uyl in zijn zak steken, die nog eens
het invoeren van computers heeft willen belasten
omdat het banen zou kosten. Nieuwe technieken
leveren compleet nieuwe bedrijfstakken op. als je
de creativiteit van de mens maar vrij baan geeft.
Bewondert u straks op uw gemak de expositie, ik
heb het voorrecht al gehad sommige van de werken
te zien en ik verzeker u: het was of ik meevloog. Die
ervaring wens ik u ook toe.
En daarmee verklaar ik deze tentoonstelling voor
geopend.
11
