besloot in 1993, het jaar van het 5e lustrum van
het MLM, na rijp beraad een "historisch vliegtuig
project" te starten waarbij men de C.X voor ogen
had en koos voor uitvoering met inzet van
vrijwilligers en hulp van Nederlandse deskundig
heid. sponsoring en/of donaties. Op soortgelijke
wijze was het museum in de jaren '80 in het bezit
gekomen van de opgestelde replica D.XXI en evenals
bij dat project kon spoedig opnieuw worden gepro
fiteerd van de voor-oorlogse export van Fokker's
producten naar Finland. Mogelijk heeft ook de
na-oorlogse hervatting daarvan een rol gespeeld.
Medio 1994 is er een project in wording: werk
groep, eerste begroting, toezeggingen tot steun in
geld of natura, een beoogd coördinator, potentiële
bronnen van informatie en van enkele originele C.X
onderdelen. In de loop van dat jaar ontplooit men
een waaier van activiteiten die uitmonden in een
contract tussen Fokker en de Finse Luchtmacht: de
beschikbaarheid in Nederland van Finse C.X-delen
en onderdelen in bruikleen en kopieën van tekenin
gen: een goede relatie met het Finse luchtmacht
museum: meer toezeggingen: meer informatie:
publiciteit; een overzicht van projectwerkzaamhe
den; de eerste plandata voor oplevering, o.a. van het
z.g. "Romp Basisframe" (l-4-'95); een ruilaanbod: de
eerste uitgaven en het besef dat "het project gecom
pliceerder is dan in eerste instantie werd gedacht".
Er komt een projectgroep, bestaande uit een
werkgroep en een stuurgroep, een projectleider en
een projectcoördinator. De begroting geeft een
bouwperiode aan van '94 t/m '97.
Begin 1995 wordt een donkere wolk zichtbaar: de
medewerkers van de Fokker bedrijfsschool die
vleugels zou maken voor ons en voor de Finnen
wachten op toestemming om te beginnen: Fokker
reorganiseert al wéér. De inspanningen om andere
werkzaamheden binnen KM. KLu, KL. MLM en de
Netherlands Aerospace Group onder te brengen
gaan voort met enkele successen naast veel
teleurstellingen. Er is een origineel windscherm
beschikbaar gekomen, maar het voortbestaan van
Fokker hangt aan een zijden draad. Plandata wor
den ver overschreden maar het waarnemerstoeltje
is door Vliegbasis Soesterberg gemaakt en geleverd.
Een akkoord over ruil van een motor tegen diverse
onderdelen biedt perspectieven. Van Fokker is een
offerte ontvangen voor de eerste fase van aanmaak
van de vleugels en er is voor betaald, dus.... er is hoop.
Het jaar 1996 begint echter dramatisch: Fokker is
failliet, alle personeelsleden zijn ontslagen. In mei
blijkt de Bedrijfsschool voorlopig verder te kunnen
gaan als zelfstandige stichting en is besloten te
beginnen met de bouw van de ondervleugels:
materiaal wordt besteld. Voor de bovenvleugel
wordt aanmaak elders onderzocht i.v.m. de
onzekere situatie bij de school. Overigens successen
en teleurstellingen als in 1995 maar ook een
mijlpaal: de nieuwe romp en het originele staart
stuk worden op 30 september bij het MLM aan
elkaar gelast. Aan het einde van het jaar gaan de
romp en een staartvlak terug naar Finland: de
overige Finse delen die in bruikleen zijn ontvangen
verwacht men in de loop van 1997 te retourneren.
DAF Special Products zal het Finse hoofdlandings
gestel reviseren en voor ons een replica maken als
haar directie daarmee accoord gaat. De Stichting
"Vroege Vogels" zal instrumenten leveren in ruil
voor een D.VII radiator van het MLM.
Medio 1997 verwacht het Vaktechnisch Opleidings
centrum "Fokker" te blijven bestaan en nog ca.
2 jaar op locatie te kunnen blijven. De rechter
ondervleugel is ver gevorderd, voor de linker zijn de
onderdelen gereed. Men gaat er van uit dat men de
bouw van de ondervleugels kan afwerken. Aanmaak
van de bovenvleugels elders wordt niet mogelijk
geacht en men hoopt daaraan te kunnen beginnen
zodra de ondervleugels gereed zijn. Inmiddels is er
ook een vliegerstoel, een instrumentenpaneel, een
voetenstuur en een aantal kleine onderdelen
gereed. De voortgang van het project is overigens
traag, mede door de hoge werkbelasting van de
Projectleider, maar vooral ook door volle orderpor
tefeuilles bij de industrie. In september treedt een
assistent voor de Projectleider aan. Men verwacht
dat wanneer bouwlocaties regelmatig worden
gebeld en bezocht er meer prioriteit zal worden
geven aan de werkzaamheden voor het C.X project.
De Stichting "Vroege vogels" levert een aantal
instrumenten, de ruil van een motor heeft een
aantal onderdelen opgeleverd. Ook hoogte- en
richtingroer en de parachutebak voor de waarne
mer zijn gereed. Aan het einde van het jaar bestaat
de verwachting dat in 1998 de staalbuisromp
gereed zal zijn, de ondervleugels - ondanks
stilstand na medio '97 - gebouwd (incl. beslagen) en
de bovenvleugel in bewerking genomen. Daarnaast
zouden brandstoftank, rolroeren en beslagen voor
de bovenvleugel voltooid kunnen worden.
25
