RADARDIRECTIE
Peter Varenhorst
De Lockheed SP-2H 203/V, in het grijze schema van de jaren zestig, in de vlucht
In het voorjaar van 1964 maakte Smaldeel V van de
Koninklijke Marine een oefenreis naar de West.
Smaldeelcommandant was Schout bij Nacht Reeser.
Als laatste regionale baas van de KM had hij, ten
tijde van het conflict met Indonesië, in het toenma
lig Nederlands Nieuw Guinea twee jaar daarvoor de
grote waarde van lange afstandsverkenningsvlieg
tuigen ervaren. De Neptunes van VSQ.321 waren de
ogen en soms de oortjes van de vloot. Op de plaat
sen waar luchtverdediging door Hawker Hunters
van de KLu niet mogelijk was vervulden de logge
Neptunes soms, al dan niet onder directie van een
van de B-jagers, de rol van interceptor. Daarbij
voltooide het vliegtuig de laatste fase van de aanval
dan op de eigen radar zoals het een goede nacht
jager betaamt. Natuurlijk was de Neptune met zijn
40 ton een onmogelijke Tighter". Zo werden vlieg
tuigen van VSQ321 op een Combat Air Patrol
boven Hollandia en Merauke ingezet tegen verwach
te Indonesische Herculessen. De Neptune was
daarvoor vanzelfsprekend géén partij! Te groot en te
traag! Nadat, bij één van die gelegenheden, LTZ
Moekardanoe een Indonesische Dakota had neerge
schoten die z'n parachutisten boven het Onin
schiereiland had afgeworpen, ontstond de bijnaam
Nepfighters voor de vliegtuigen van VSQ.321.
Overigens was dat een samentrekking van Neptune
en fighter en had het, in tegenstelling tot wat in
sommige bronnen wordt genoemd, niets te maken
met weigerende boordwapens.
Eenmaal in NATO-verband opererend was VSQ320
terug in de long range maritime patrol hoedanig
heid en geheel ontdaan van de air to air capaciteit.
Schout bij Nacht Reeser wilde demonstreren dat
Neptunes bij een vlootverband niet alleen close en
distant support in hun onderzeebootbestrijdingsrol
konden leveren maar ook verkenning, schaduwen,
alsook scheeps- en vliegtuigdirectie in hun mars
hadden. Tijdens de reis naar de Cariben zou dat
worden beoefend. Daartoe moest een detachement
van drie vliegtuigen (1 reeds verbouwde SP-2H en
29
