ïi
Een overzicht over Soesterberg rond 1930, met Fokker D.VII, C.I, C.JV, C.V, C.Vl, S.IV en een F.VlI/3m
jaar later brak de Eerste Wereldoorlog uit en het
luchtwapen werd prompt door generaal Snijders
ingezet voor neutraliteitspatrouilles langs de
grenzen. Omdat Soesterberg buiten de Vesting
Holland was gelegen, had men in allerijl een
vliegterrein voor de LVA bij Hembrug verkend, maar
dat was uiteindelijk niet nodig omdat ons land
buiten de oorlogshandelingen bleef. Toch werd
halverwege de oorlog door de LVA een beter
vliegterrein binnen de Stelling van Amsterdam
gevonden, en wel bij het Fort Schiphol. Uiteindelijk
bleef de LVA toch de hele oorlog op Soesterberg en
dijde daar enorm uit. Hoewel het grote moeite
kostte in het buitenland vliegtuigen te kopen en de
vliegtuigbouw in Nederland door gebrek aan kennis
en grondstoffen ook zeer moeizaam tot stand
kwam. zorgden verdwaalde vliegtuigen van de
oorlogvoerende landen regelmatig voor aanvulling
met vaak modern vliegend materieel. Als zo'n
vliegtuig bij de noodlanding enigszins intact was
gebleven werd het naar Soesterberg overgebracht en
daar weer gerepareerd en in dienst genomen. Zo
kreeg de LVA ruim honderd vliegtuigen in de
schoot geworpen en deed men veel ervaring op met
het nieuwste oorlogsmaterieel. Daardoor was de
Technische Dienst al improviserend van alle
markten thuis. Ten tijde van de wapenstilstand in
november 1918 was de LVA acht keer zo groot
geworden als aan het begin van de oorlog.
Bovendien was er door toedoen van de genist
Walaardt Sacré inmiddels een kolossale
infrastructuur op Soesterberg verrezen.
Interbellum
Na het einde van de Eerste Wereldoorlog moest de
LVA in feite weer opnieuw beginnen. Een groot deel
van het personeel werd gedemobiliseerd en de buit
gemaakte vliegtuigen buiten gebruik gesteld. Twee
Soesterbergse officieren-vlieger, Plesman en
Hofstee, zagen een goede toekomst voor de
burgerluchtvaart en kregen met krachtige steun
van Snijders de ruimte om in 1919 een voor die tijd
ongekend grote luchtvaarttentoonstelling onder de
naam Eerste Lucht Verkeer Tentoonstelling in
Amsterdam, de ELTA, te organiseren. Mede door
zijn getoonde organisatietalent werd Plesman
daarna aangezocht om de eerste baas van de KLM
op Schiphol te worden.
Na in de oorlog duizenden vliegtuigen voor het
Duitse leger te hebben geproduceerd, keerde
vliegtuigbouwer Fokker naar Nederland terug en
betrok de ELTA-gebouwen om van daaruit
vervolgens hofleverancier van militaire vliegtuigen
voor de LVA en passagiersvliegtuigen voor de KLM te
worden.
