De eerste commandant van de LVA, majoor H. Walaardt Sacré
Het vliegterrein van Verwey en Lugard met de 'fabriek'. Op
de voorgrond de Train, een ééndekker van Franse origine,
bij de ingang van de fabriek is de "Heidevogel' van
Koolhoven net zichtbaar
Zij dachten aan vliegdemonstraties en vlieglessen,
maar ook aan vliegtuigbouw. Ze zochten een
geschikt vliegterrein en vonden dat op de hei bij
Soesterberg. Van de gemeente Soest werd in 1910
een stuk hei van 300 hectare tussen Soestduinen en
Soesterberg gehuurd en als vliegveld ingericht, met
hangars, een grote constructiehal, een restaurant
en talloze voorzieningen om het grote publiek
tegen betaling van de luchtvaart te laten genieten.
Zo was Soesterberg in 1911 opgenomen in de Grote
Europese Rondvlucht, waar zo'n 21.000 belang
stellenden op afkwamen. Maar al gauw was het
nieuwtje ervan af en begin 1912 ging de
Maatschappij voor Luchtvaart van Verwey Lugard
failliet. In die eerste jaren vond in de fabriek van
Verwey Lugard op Soesterberg de bouw van de
eerste Nederlandse vliegtuigen plaats door mannen
als Frits Koolhoven met zijn "Heidevogel" en
Marinus van Meel met zijn "Brik".
over Europa uitbreidde. Vanuit België kwam Graaf
de Lambert die in 1909 bij Etten Leur met zijn
Wright Flyer voor het eerst voor Nederlands publiek
voor vliegsensatie zorgde. Men was dolenthousiast
en daarna werden in heel Nederland
vliegdemonstraties gegeven. In 1910 had de
Molenheide tussen Gilze en Rijen de eer het eerste
officiële vliegveld in Nederland te zijn.
Twee gewiekste Haagse ondernemers, de
autohandelaren Verwey en Lugard, zagen wel brood
in een commerciële aanpak van de luchtvaartrage.
Militaire luchtvaart op komst
Dat er toch nog iets van Soesterberg terecht is
gekomen, danken we aan de - zij het wat laat -
weer opgeleefde militaire belangstelling voor de
luchtvaart. In 1902 was een genie-officier bij het
toen nog vooraanstaande Habsburgse leger in
Wenen gedetacheerd geweest om het gebruik van
ballons opnieuw te bestuderen. En zowaar, er
werden twee ballons aangeschaft die met een kabel
konden worden opgelierd voor gebruik bij de
artillerie op het schietkamp bij Oldebroek. Dit
materieel kwam in beheer bij een genie-kapitein te
Utrecht, wiens betekenis voor de Nederlandse
9
