Muzikale impact van Camp New
Amsterdam op Soesterberg en
omgeving 1954-1994
Lutgard Mutsaers
Op dinsdag 16 november 1954 klonken op Vlieg
basis Soesterberg de opgewekte tonen van het oude
Engelse drinklied "Anacreon in Heaven", beter
bekend als het Amerikaanse volkslied "The Star-
Spangled Banner".1 De Nederlandse Minister van
Oorlog, Cornelis Staf, keek zij aan zij met de
Amerikaanse ambassadeur Freeman Matthews toe
bij het hijsen van de machtige driekleur. Broederlijk
wapperden de sterren en de strepen van beide
mogendheden in de herfstwind. De genodigden
applaudisseerden voor de muziek en luisterden
naar de toespraken. Minister Staf prees zichzelf en
het hele Nederlandse volk "zeer gelukkig, dat de
regering van de U.S.A. gevolg heeft willen geven aan
ons verzoek de luchtverdediging te komen verster
ken door het stationeren in Nederland van een
Amerikaans dagjagerssquadron, uitgerust met
moderne jachtvliegtuigen."2 Het was niet zijn stijl
en ook niet het moment om er doekjes om te win
den: "In een moderne oorlog vervult het luchtwa-
pen een grote rol."3 Ambassadeur Matthews compli
menteerde Staf met diens "vooruitziende blik en
juiste waardering van de situatie in Nederland en
Europa."4 Beiden benadrukten de versterking van
de toch al hechte vriendschapsbanden tussen de
twee naties en zwaaiden elkaar lof toe voor het pro
bleemloos afwikkelen van de procedures.
Soesterberg was deel van een hogere orde gewor
den.
Nederland was laat met de stationering. Er bestond
al een hele keten van Amerikaanse militaire bases
in West-Europa. Voor de Nederlandse regering was
het afstappen van de historische neutraliteit een
principieel punt van discussie geweest, hoewel
iedereen inzag dat dit onvermijdelijk was vanwege
de nieuwe machtsverhoudingen in de wereld. Als
lid van de in 1949 opgerichte NAVO deed Nederland
actief mee aan transnationale besluitvorming.
Kleine landen moesten wel hun plaats kennen:
Amerika zette de toon.
Er moet op hoog niveau gelobbyd zijn - Prins
Bernhard? Soesterberg ligt als het ware in de ach
tertuin van Paleis Soestdijk waar de koninklijke
familie woonde -, want Nederland bleek het enige
land te zijn dat in de persoon van de Chef van de
Luchtmachtstaf, en in laatste instantie de Minister
van Oorlog, zelf het bevel mocht gaan voeren over
de gasten. Om die reden was 16 november 1954 een
extra gedenkwaardige dag. in het bijzonder voor
Cornelis Staf. In zijn Nota Inzake het Defensiebeleid
had hij eerder dat jaar de weg vrij gemaakt voor de
plaatsing. Zijn wet was met spoed door de Kamer
behandeld en werd van kracht op 11 november
1954, vijf dagen vóór de plechtige overdrachtscere
monie.
Soesterberg Air Base, zoals de basis in de
Amerikaanse papieren werd aangeduid, werd het
home van het 32sle Fighter Day Squadron, bijge
naamd de Wolfhounds.5 Dat vervaarlijke epitheton
droeg het sinds de Oorlog in de Pacific, waar het
19
Door het geluid
