bij de vliegers ook bekend als Oost Borneo, afgekort
als O.B.2
In feite bestond Samarinda II uit twee lokaties:3
Melak (Samarinda II Oost): 0 graden 13 min Zuid,
115 graden 47 min Oost, en
Asa (Samarinda II West): 0 graden 13 min Zuid, 115
graden 43 min Oost.
De Oost vliegbasis was aangelegd in een natuurlijke
open plek en had twee start- en landingsbanen van
gras, een met een lengte van 1375 m, de andere
met een lengte van 960 m. De West vliegbasis, 6 km
van Melak, had een gras start- en landingsbaan met
een lengte van 1320 m.
Op de Oost vliegbasis bevonden zich de gebouwen
van het kampement. Die waren net als de vliegtuig
pens (scherfweren) langs de rand van de vliegbasis
aangelegd, om zoveel mogelijk gebruik te maken
van de natuurlijke junglecamouflage. De infrastruc
tuur op de West vliegbasis is nooit klaar gekomen,
hoewel er wel een brandstofvoorraad was aange
legd.
In een plan van de ML-KNIL uit juli 1936 was vastge
legd dat Samarinda II de vliegbasis zou worden van
waaruit de nieuwe Glenn Martin bommenwerpers
de defensie van de belangrijke olie centra van
Tarakan en Balikpapan zouden ondersteunen.4
Het was de bedoeling om uiteindelijk twee
Vlieggroepen (Vl.G.) van deze bommenwerpers op
Samarinda II te plaatsen. Elke Vliegtuiggroep zou
uit drie Vliegtuigafdelingen met 9 vliegtuigen elk
bestaan, zodat in totaal 54 bommenwerpers
Samarinda II als thuisbasis zouden krijgen.
Gebouwen op Samarinda II (Bron: P.C. Boer)
Het 1936 plan werd later aangepast aan het
beschikbare aantal vliegtuigen en personeel alsook
aan veranderde operationele eisen.
De vliegbasis was klaar voor gebruik in 1939 en tot
kort voor het uitbreken van de oorlog waren twee
patrouilles zes vliegtuigen) Glenn Martin bom
menwerpers van 1-V1.G.I (de le Afdeling van de le
Vliegtuiggroep) op Samarinda II gelegerd.
Vliegtuigen en personeel werden elke drie weken
afgelost door andere patrouilles. Een kleine perma
nente personeelsbezetting was verantwoordelijk
voor de infrastructuur en de vliegbasisfaciliteiten
zoals het radiostation.
Met de groeiende kans op oorlog werden meer
vliegtuigen op Samarinda II ingezet en op 8 decem
ber 1941 werd de basis gebruikt door twee patrouil
les van 1-V1.G.V, met 8 Brewster Buffalo jagers, en
drie patrouilles van 1-V1.G.I met 9 Glenn Martin
bommenwerpers. Oorspronkelijk was het de bedoe
ling om ook een patrouille van 1.Vl.G.IV met 4
Curtiss Hawk jagers op de basis te plaatsen.5
Lockheed Lodestar transportvliegtuigen werden
gebruikt voor vluchten naar en van Java.
In de eerste weken van de oorlog vlogen de
gevechtsvliegtuigen missies naar Tarakan (vanaf 17
december 1941) en Brits Noord Borneo (vanaf 24
December 1941). Meer vliegtuigen werden op
Samarinda II geplaatst op 10 januari 1942, toen 10
Glenn Martin bommenwerpers van 1-V1.G.II en 11
Glenn Martin bommenwerpers van 2-V1.G.II aan
kwamen.6
De Japanners ontdekten de locatie van Samarinda II
op 23 januari 1942 toen een Mitsubishi C5M over de
basis vloog. De volgende dag werd de basis door
10